Afsluiting Kennisspecial voor jongeren: meer dan 500 soorten!

De Kennisspecial is een (gratis) groen traineeship voor deelnemers van 16 tot en met 30 jaar waarin ze in circa 3 maanden tijd ontzettend veel leren over Nederlandse soorten herkennen en beschermen. Digitale avondlessen, meet & greets met experts, weekendopdrachten om in eigen omgeving uit te voeren, een velddag aan het strand, een impactopdracht met een groepje, op bezoek bij natuurorganisaties, én een velddag als afsluiting. Met de optie om laatstgenoemde slotdag te verlengen in #24uurnatuur: een heel weekend onderdompelen in de natuur samen met andere jonge natuurliefhebbers!

Keuzestress: alles lijkt zo leuk

Overdag stonden er verschillende excursies op het programma: op zoek naar libellen, kevers en andere insecten, braakballen uitpluizen, gaas- en zweefvliegen, ontstaan van het gebied, bootexcursies met boswachters van Staatsbosbeheer, vogels & planten, en een workshop nature journaling. Voor iedereen een excursie in de ochtend en een andere excursie in de middag. Het bleek nog lastig kiezen: "Alles lijkt zo leuk!" En er was genoeg te zien. Ondanks minder goede weersvoorspellingen bleef het ’t hele weekend nagenoeg droog. Circa 510 soorten werden in het hele weekend gezien en doorgegeven via Waarneming.nl, waaronder een ongevleugeld lieveheersbeestje, witsnuitlibellen, een grote spinnende watertor, jufferlarven, een blauwborst en zeldzame plantensoorten.

Avondprogramma

Aan het einde van de middag konden de deelnemers van de Kennisspecial hun certificaat in ontvangst nemen, ging een groepje op zoek naar otters en bleven nog 65 deelnemers voor het avondprogramma. Na de pizza eerst een natuurquiz om de kennis te testen, een vertoning van de documentaire Groenkijkers van Sanne Rovers en, misschien wel het hoogtepunt van het weekend, nachtvlinderen vanaf 22:30 uur.

Tot 03:00 uur ’s nachts motten spotten

In het gebied werden meerdere nachtvlinderlakens neergezet. Bij deze lakens werd een aantal felle UV-lampen opgehangen om hopelijk een aantal leuke soorten nachtvlinders te lokken. Kort nadat de zon definitief onder was, verscheen er al snel een aantal leuke soorten op 'het witte doek'. Typische moerassoorten, die elders zeldzaam zijn, waren goed vertegenwoordigd, zoals het moerasduiveltje, de moeras-w-uil en de rietluipaard. Erg leuk was een aantal roetvlekbladrollers en vier fraaie vikingmotten. Deze grote micro leeft als rups van waterzuring en heeft zich de afgelopen jaren vanuit het noordoosten uitgebreid naar het zuiden. Naast een aantal zeldzame soorten werden we ook verwend met veel pijlstaarten! Maar liefst vier soorten: de pauwoogpijlstaart, de lindepijlstaart, de populierenpijlstaart en het groot avondrood. Ook de hermelijnvlinder, berkenhermelijnvlinder en wilgenhermelijnvlinder lieten zich zien. Met ruim 110 soorten nachtvlinders als eindstand kunnen we spreken van een zeer geslaagde avond. Om 03:00 uur ’s nachts gingen de lichten uit.

Ervaringen uitwisselen

Een paar uur slaap in de tentjes en zondagochtend kwam iedereen weer fris en fruitig bij het ontbijt. Ervaringen en waarnemingen van de vorige dag werden uitgewisseld, het veld met tentjes opgeruimd en een aantal ging vervolgens het natuurgebied in op pad voor een stukje DIY monitoring: wat zien we deze ochtend nog meer? Al met al een meer dan geslaagd weekend met ontzettend enthousiaste deelnemers. Dat het geslaagd was blijkt wel uit een aantal reacties:

“Het was heel inspirerend om met een groep mensen te zijn die net zo enthousiast (of misschien wel nog enthousiaster) over natuur zijn als ikzelf. Eén moment dat ik niet snel zou vergeten is dat iemand een zweefvlieg tussen haar vingers had en een vogel zag. Met die zweefvlief nog tussen duim en wijsvinger pakte ze de verrekijker die om haar nek hing om daarmee een goede blik op de vogel te kunnen werpen. Verder heb ik geleerd dat insecten spotten eigenlijk een soort pokémons verzamelen is. Iedereen heeft een boek met alle soorten die in Nederland voor kunnen komen waarin ze afstrepen welke ze hebben gevonden. En ook zo gaaf om te zien wat voor nachtvlinders er allemaal in Nederland voorkomen. Ik wist hier voor dit weekend echt heel weinig over. Al met al echt een geweldige ervaring, en er zijn nog veel meer leuke dingen gebeurd afgelopen weekend die hier ook bij zouden kunnen, zoals die hond die een punt pizza opschrokte, of het enthousiasme bij iedereen toen die viking nachtvlinder gevonden was, dat er een dikke watertor tegen me aan was gevlogen of dat ik nu in aanraking ben gekomen met nature journaling dat een perfecte combinatie is tussen mijn interesses natuur, schrijven en tekenen.” – Nina

“Een fantastische invulling van mijn vrije tijd! Ik heb enorm veel geleerd en mooie ervaringen opgedaan. Daarnaast veel leuke mensen ontmoet en mooie dieren gezien dankzij het traineeship Kennisspecial van SoortenNL. Ik raad iedereen aan om mee te doen aan de Kennisspecial van volgend jaar!” – Lucas

“Ik heb nog nooit in mijn leven zoveel libellen gezien, en het was echt een unieke ervaring om op het op het water drijvende en deinende veenmos te lopen. Het is ongelooflijk om te bedenken dat die plantjes zo hecht zijn dat mensen erop kunnen lopen. Dat is ook waar ik één van mijn kamerplanten, de zonnedauw, voor het eerst in het wild heb gezien, gewoon in Nederland. Ook op het vasteland was er genoeg te beleven. Ik heb veel geleerd van anderen die met een groot net allerlei insecten wisten te vinden in de bomen en struiken, en konden uitleggen wat er allemaal te zien was.” – Denise

“Ik ben blij dat ik heb meegedaan aan de Kennisspecial, ik heb veel verschillende dingen geleerd en veel mensen mogen ontmoeten. Het hele Kennisspecial traject vond ik heel leuk, de intro en slotdag vond ik ook heel leuk. Het was allemaal top georganiseerd. Eén van de vele dingen die mij zijn bijgebleven is het nachtvlinderen wat heel interessant was. Ik heb nu nog meer respect voor de natuur gekregen. Jammer dat de Kennisspecial nu is afgelopen.” – Jeffrey

Dankwoord

Dank aan onze excursieleiders tijdens de slotdag: Koen Verhoogt, Daan Drukker, Eva Drukker, Jurriën van Deijk, Rik Wever, Niels Vlasma, Jacomijn Steen, Jeroen Hoek, Jeroen Boomsluiter, Wisse Boomsluiter, Monique Dessing (Pixels in het groen) en Merijn Kuiper (met collega’s, vanuit Staatsbosbeheer). En dank aan Staatsbosbeheer en Nationaal Park Weerribben-Wieden dat we hier terechtkonden.

Dank aan de organisatoren van de SoortenNL Kennisspecial: Ingeborg van Es, Amber van Amsterdam, Sander Turnhout, en vanuit IVN/Groen Traineeship: Thea Peters en Sanne Moes.

Tekst: Amber van Amsterdam en Rik Wever, De Vlinderstichting/SoortenNL
Foto’s: Ingeborg van Es; Thea Peters; Maaike de Voogd; Amber van Amsterdam; Daan Drukker; Mirre Vlug; Noor Jurriëns