Wie is Kauwtje?

Tijdens deze donkere dagen begint het pas om half negen licht te worden en dus kunnen we rustig aan doen. Er waait een aardig windje (5 Beaufort), maar de weersvoorspellingen later op die dag zijn nog minder gunstig, met toenemende wind en regen. Na het ontbijt gaan we daarom direct op pad. Het doel is dit jaar om weer de aanwezige zeehonden zo nauwkeurig mogelijk in kaart te brengen (met behulp van een afstandsmeter en hoekmeter), te noteren of ze een pup bij zich hebben, en zoveel mogelijk zeehonden op de foto te zetten. Met name de zeehondenvrouwtjes zijn makkelijk individueel te herkennen doordat ze een uniek vlekkenpatroon hebben.

De zeehonden, met name de vrouwtjes laten wel een enorme variatie zien: van bijna zwart tot heel licht met losse vlekken. In maart verharen de dieren, dan zijn de tekeningen op hun vacht op zijn mooist. Vaak hebben ze dan een mooie grijze vacht met donkere vlekken. Nu, enkele maanden voor de verharing, kunnen ze er soms een beetje vaalbruin uitzien.

Grijze zeehondvrouwtjes tonen erg veel variatie in vachtkleur (Bron: Geert Aarts en Jessica Schop)

Met speciale software kunnen foto’s vergeleken worden met eerder gemaakte foto’s. Zo weten we of en waar we dat dier eerder hebben gezien. Op die manier kunnen we schattingen maken van de overleving en hoe vaak ze een jong werpen, maar ook of individuen zich verplaatsen van jaar op jaar. Hoewel de meeste zeehonden nog steeds vooral aan de noordwestkant van Griend liggen, zie je toch wat verschuivingen. Met name het gebied aan de westkant van Griend, dat tijdens de werkzaamheden in 2016 verhoogd is, wordt ieder jaar meer gebruikt. Dit gebied bestaat het lage bultjes, plantengroei en plasjes zoet of brak water. Een interessante onderzoeksvraag is: komen de vrouwtjes op dezelfde plek terug? In welke mate zijn zeehonden plaatstrouw? Zoeken de vrouwtjes na een jaar struinen hun ‘vriendinnen’ van eerdere jaren op, waar ze graag bij in de buurt liggen? 

Als de wind even inzakt, lukt het nog net om een paar foto’s te maken met de drone op een hoogte van 100 meter. Op die manier weten we de exacte positie van de dieren, maar kunnen we ook heel exact hun grootte bepalen. 

Tradities

Het lukt ons om al een groot deel van het eiland te bestrijken en we komen zelfs een velduil tegen. Om halftwee begint het te regenen en is het maken van foto’s niet meer mogelijk. Tijd om terug te gaan naar het huisje. Helaas zit het werk buiten er voor de rest van de dag alweer op. Die avond staan nacho’s met bonensaus op het menu. Een klassieker geïntroduceerd door onze voormalige Australische collega die in 2013 voor het eerst op Griend kwam om zeehondenonderzoek te doen. 

Toen werden er nog maar enkele tientallen zeehonden pups geboren op Griend. Sindsdien zijn we door de gastheer Natuurmonumenten ieder jaar in de gelegenheid gesteld om veldonderzoek te doen. Nu, tien jaar later, is de kolonie op Griend sterk gegroeid en in 2022 werden er bijna 250 pups geteld. Inclusief de volwassen dieren waren er meer dan 500 dieren op het eiland. De aantallen lijken elk jaar nog toe te nemen. Omdat we ieder jaar bijna alle dieren die Griend bezoeken registreren en fotograferen, is het inmiddels een waardevolle tijdsreeks geworden waarmee we nauwkeurig kunnen onderzoeken hoe een nieuwe zeehondenkolonie ontstaat.

Meer informatie

• Lees hier de blog over de eerste dag.
• Meer informatie over zeehonden: WUR Dossier Zeehonden.

Tekst: Sophie Brasseur, Geert Aarts, Janneke Ransijn en Jessica Schop, Wageningen Marine Research
Foto's: Janneke Ransijn (leadfoto: zeehonden fotograferen op Waddeneiland Griend); Geert Aarts; Jessica Schop; Sophie Brasseur