Boek ‘Verwildering’ over de avontuurlijke natuurontwikkeling van Knepp Castle nu ook in het Nederlands

Het boek is nu vertaald in het Nederlands, voorzien van een nawoord van ARK Rewilding Nederland. Dat is niet zomaar: de inspiratie om landgoed Knepp te herwilderen kwam uit Nederland. Wat is hier voor bijzonders gebeurd?

“De terugkeer van zomertortels en grote weerschijnvlinders op Knepp is het bewijs dat zeldzame, bedreigde soorten een tweede kans kunnen krijgen, als je maar de juiste omstandigheden schept”, schrijven Esther Blom en Jos Rademakers in hun nawoord bij 'Wilding’, dat in het Nederlands de titel ‘Verwildering’ kreeg. Soms is de blik van de buitenstaander nodig om te zien dat ergens iets bijzonders gaande is: “Isabella en Charlie kwamen in Nederland kijken hoe de toekomst van hun landgoed vorm zou kunnen krijgen. Isabella noemt de Oostvaardersplassen een van de bijzonderste en controversieelste natuurgebieden ter wereld.”

Eind jaren zeventig, begin jaren tachtig groeide juist in de drukte van de Nederlandse delta het besef dat de natuur, die kapotging aan de gevolgen van zure regen en andere milieuvervuiling, niet alleen meer kwaliteit moest krijgen, maar ook meer ruimte. Het idee van natuurontwikkeling werd geboren. Ongepland en onbedoeld werden de Oostvaardersplassen ruim vijftig jaar geleden een openluchtlaboratorium voor dergelijke nieuwe natuur. Rond dezelfde tijd bracht Plan Ooievaar een radicaal nieuw perspectief voor onze grote rivieren. Door baksteenbakkers en grindboeren grond af te laten graven, zou de herinrichting van het rivierenlandschap betaald kunnen worden. De natuurontwikkeling die in de Gelderse Poort op gang kwam onder aanvoering van ARK, was het andere voorbeeld voor de rewilding van Knepp.

Het reliëf van vóór de aanleg van zomer- en winterdijken is weer tevoorschijn gekomen en grote grazende zoogdieren hebben het landschap bevrijd van de druk van stikstof en verarming. Deze ontwikkelingen hebben onze voorstelling van wat er mogelijk is in dit kleine land flink opgerekt. Op de Maashorst kwamen paarden, taurossen en wisenten om het landschap open te houden. Anders zou het in rap tempo gesloten bos worden. In het hoefspoor van de grazers volgde al snel de eerste grauwe klauwier, een zeldzame vogel met Zorro-masker die jaagt op grote insecten, muizen en zelfs kleine zangvogels. Hij spietst deze op scherpe doorns van sleedoorn- of meidoornstruiken, die op hun beurt als beschermende kooien plek bieden aan een opschietende eik of andere boom die in deze beschutting ontsnapt aan de grazers. 

Op andere plekken werd aangereden wild weer terug in de natuur gelegd, wat de terugkeer van verdwenen aaseters inleidde en aan 750 keversoorten een thuis bood. Een onverwachte parade van grote dieren trok ons land in, waaronder de zeearend (maar liefst dertig paren in 2022), visarend, oehoe, kraanvogel, grote zilverreiger, bever, otter, goudjakhals en niet te vergeten de wolf. De cruciale rol die dit dier speelt bij het scherp houden van de populaties herten, reeën en zwijnen werkt door tot in de vegetatie.

Dit zijn Nederlandse voorbeelden die de eigenaren van Knepp Estate - Knepp inspireerden om hun boerenland om te vormen naar natuur. Het boek ‘Verwildering’ doet verslag van hoe ze dat aanpakten én hoe ze erin slaagden om dit ook tot een economisch succes te maken. Het landgoed trekt veel bezoekers voor excursies, kort of langer verblijf. Daarnaast verkopen ze ‘slow grown’ vlees van de koeien die het landschap de aantrekkelijke vegetatie geven. Aantrekkelijk voor mensen en vele andere dieren. In haar boek geeft Isabella Tree haar succesvolle recept van rewilding prijs, en laat zien dat het werkt. Dat het ook in de Nederlandse vertaling velen mag inspireren om met een open blik naar natuurontwikkeling te kijken, en boeren en landeigenaren over mag halen om land vrij te maken voor meer natuur. Meer natuur is een oplossing voor veel problemen in ons volle Nederland, en er is ook een boterham mee te verdienen.

“Het beste moment om te verwilderen was duizenden jaren geleden; het op één na beste is vandaag”, schrijven Blom en Rademakers.

Meer informatie

• Verwildering; Isabella Tree, uitgegeven door Lemniscaat in vertaling van Marja Koorman. ISBN/EAN 9789047714910. Formaat 143 x 215 mm, 432 pagina’s, paperback met flappen, € 24,99.
• Het boek is te bestellen in de webshop van ARK Rewilding Nederland.
• Daar is ook verkrijgbaar: Rewilding in Nederland; redactie van Koen Arts, Liesbeth Bakker en Arjan Buys. In deze essaybundel komen verschillende schrijvers aan bod die hun visie geven op de ecologische, bestuurlijke en maatschappelijke mogelijkheden van rewilding.
• Aanbieding: bij bestelling van beide boeken en een setje ansichtkaarten van Jeroen Helmer betaalt u 50,- inclusief verzendkosten.

Tekst: Esther Blom en Jos Rademakers, onder redactie van Iris Roggema, ARK Rewilding Nederland
Foto's: Ab H. Baas, De Vlinderstichting (leadfoto: grote weerschijnvlinder); Sabine Wolters, ARK; Anne-Marie Pronk, ARK; Uitgeverij Lemniscaat