Een koffer vol met plastic reptielen

IFAW weet dat het moeilijk is om levende dieren waar beslag op is gelegd op te vangen, en wil hier iets aan doen. Het doel is om dieren te redden uit de illegale handel en criminelen te vervolgen op een manier waarbij het welzijn van de dieren voorop staat. 

Om deze missie te steunen leidt Loïs Lelanchon, programmamanager wildlife rescue bij IFAW, het Live Animals Seized in Trade (LAST)-initiatief. Hij werkt samen met wetshandhavers om te zorgen dat ze weten wat ze moeten doen om wilde dieren goed en veilig op te vangen als ze uit de illegale handel in wilde dieren worden gered. Dieren die worden gered ervaren vaak veel stress, en wetshandhavers moeten ze goed kunnen verzorgen.

“We leren ze hoe ze om moeten gaan met de dieren, wat ze wel en niet moeten doen, als ze levende dieren aantreffen. Ook moeten wetshandhavers dieren kunnen herkennen, vooral als deze giftig of erg gevaarlijk zijn. En ze moeten bewijsmateriaal veilig kunnen stellen, zodat het kan worden gebruikt voor het vervolgen van de handelaren”, vertelt Lelanchon.

“Het belangrijkst is dat de dieren het overleven. In veel landen hebben wetshandhavers bij bijvoorbeeld luchthavens niet eens een plek waar ze de dieren kunnen laten”, zegt Lelanchon.

Daarom biedt IFAW naast training en begeleiding ook materiaal waarmee dieren 24 uur lang kunnen worden opgevangen, tot een erkend opvangcentrum of een dierentuin de dieren kan ophalen terwijl het juridische proces doorgaat.

Onlangs werd Lelanchon zelf tegengehouden door de Afrikaanse douane nadat hij een training had gegeven. Op een röntgenapparaat waren de plastic reptielen gezien die hij voor zijn demonstraties gebruikt. De oplettende douaniers dachten dat het om levende of dode dieren ging, wat niet zelden het geval is. Lelanchon was eigenlijk erg blij met de actie, omdat het laat zien dat de training en begeleiding van IFAW effectief is.

Gewilde schubdierschubben en -vlees

Lelanchon en wildlife crime program manager Lionel Hachemin houden zich samen bezig met de missie van IFAW om wilde dieren te redden en beschermen. Onlangs hebben ze meegewerkt aan een undercoveronderzoek naar cybercrime, waarbij drie Javaanse schubdieren van Indonesië mogelijk naar India werden gesmokkeld.

Het vreedzame schubdier is een nachtdier zonder tanden dat insecten eet en in verschillende leefgebieden voorkomt. Volgens Lelanchon hebben de dieren het moeilijk, omdat ze tijdens de coronapandemie vaak negatief in het nieuws waren als de mogelijke bron van het coronavirus. 

Alle acht schubdiersoorten worden gedood voor de schubben waarmee ze zijn bedekt. Deze worden onder andere gebruikt voor traditionele geneeskunde, hoewel er geen enkele wetenschappelijke onderbouwing is voor zogenaamd geneeskrachtige eigenschappen. Ook wordt hun vlees gezien als een delicatesse. In sommige culturen is het eten van schubdiervlees een teken van welvaart. Naar schatting zijn een miljoen schubdieren in het wild gevangen en dood of levend verhandeld op de zwarte markt.

Samenwerken om dieren te kunnen redden

“Tijdens deze zaak hebben we een belangrijke rol gespeeld bij het opvangen van de dieren nadat ze in beslag waren genomen”, vertelt Hachemin. “Onze partner Wildlife Trust of India (WTI), deed onderzoek naar apps waarmee versleutelde berichten worden verstuurd. Wij bouwden verder op hun werk en brachten onze partner JAAN, het Jakarta Animal Aid Network, op de hoogte van wat WTI allemaal ontdekte. JAAN nam vervolgens contact op met de lokale politie en vertelde hen waar de verkoper zich bevond. Binnen negen dagen waren de dieren in beslag genomen.”

IFAW zorgde ervoor dat de informatie zorgvuldig, snel en internationaal kon worden gedeeld. Uiteindelijk zijn mede daardoor drie verdachten aangehouden. Door de stress van de smokkelpraktijken zijn de drie schubdieren helaas overleden, één tijdens de reddingsoperatie en twee daarna.

“Het is heel jammer, maar geen grote verrassing. Schubdieren zijn kwetsbare dieren, en ze werden in inhumane omstandigheden vervoerd”, zegt Lelanchon. “Dat is een belangrijke reden waarom het werk van IFAW's LAST-project zo belangrijk is. We moeten hun overlevingskans vergroten.”

“De samenwerking met andere organisaties en het bereik van ons netwerk laat zien hoe belangrijk dit is. Dankzij onze partners hebben we een hotspot voor illegale handel ontdekt”, zegt Hachemin.

IFAW heeft projecten opgezet in een aantal landen in Azië, Afrika en Zuid-Amerika, en wil het werk om wilde dieren te redden uit de illegale handel in die landen verder uitbreiden.

Tekst: IFAW
Foto's: Princess Alia Foundation; Jakarta Animal Aid Network