Natuurjournaal 8 maart 2023

Welke dieren zijn in winterslaap om de kou te overleven? Tot het voorjaar is het elke woensdag Winterslaapwoensdag in het natuurjournaal en nemen we twee soorten onder de loep.

In konijnenholen en holtes tussen boomwortels wordt de adder wakker uit zijn winterslaap. De volwassen addermannen zijn de vroege vogels, de vrouwen en jonge adders slapen nog een paar weken langer uit. Zo’n winterverblijf ligt vaak op een zuidhelling, liefst onder dicht braamstruweel. Zo kunnen de adders op dezelfde plek opwarmen in de zon. Dat is dan ook alles wat de addermannen de komende tijd doen: zonnen. Ze eten zelfs niet! De zonnewarmte hebben ze nodig voor de ontwikkeling van de spermacellen. Na een week of vijf zonnebaden zijn de vrouwtjes ook allemaal wakker en kan de voortplantingstijd beginnen.

Intussen slaapt de gladde slang iets langer door. Net als bij de adder worden de mannetjes eerder wakker dan de vrouwtjes, vanaf half maart. Waarschijnlijk gebeurt de paring nog in de buurt van de winterverblijven, maar eigenlijk weet niemand precies hoe dat gaat. De winterslaap houden gladde slangen op een paar honderd meter afstand van waar ze ’s zomers te vinden zijn. Voor het winterverblijf zoeken ze een plek die net wat hoger en droger ligt, en door bomen beschermd wordt tegen slecht weer. Daar slapen ze onder de grond. Op geschikte plekken liggen ze met meerder gladde slangen bij elkaar, en soms zelfs samen met adders en zandhagedissen.

Tekst: Nienke Lameris, NatureToday.nl
Foto's: Hans Dekker, Saxifraga; Mark Zekhuis, Saxifraga