Herhaaldelijk kregen Natuurmonumenten en Zoogdiervereniging beelden te zien van een wolf die te dicht bij mensen komt. Die situaties baren de organisaties ernstige zorgen. De wolf vertoont gedrag dat lijkt op dat van een tamme wolf en er ontstaat een onwenselijke en gevaarlijke situatie doordat de wolf mensen niet meer uit de weg lijkt te gaan. De organisaties roepen daarom de provincie op om nu actie te ondernemen.
In Nederland leven enkele tientallen wolven. Deze inheemse dieren hebben hun weg teruggevonden in ons land en verrijken de Nederlandse natuur. Na jaren afwezigheid moeten we weer leren samenleven met de wolf. Om dit in goede banen te leiden, is in 2019 het IPO-wolvenplan (pdf: 1.6 KB) vastgesteld. De meeste wolven leven hier zonder problemen. In dit plan worden verschillende scenario’s uitgewerkt van situaties met wolven, die wél tot problemen kunnen leiden. Het plan geeft houvast en duidelijkheid aan overheden, terreineigenaren, boeren en andere betrokkenen over hoe om te gaan met de wolf en probleemsituaties te voorkomen.
Zenderen en verjagen
In het plan is ook een scenario opgenomen voor de situatie waarin een wolf herhaaldelijk te dicht in de buurt van mensen komt. De te nemen maatregel daarbij is zenderen en verjagen en als dat geen resultaat heeft: de wolf doden. Zenderen betekent dat de wolf wordt verdoofd en een halsband omkrijgt dat een gps-signaal afgeeft. Verjagen kan met zogenaamde niet-lethale munitie. Hoewel de eerste zorgwekkende beelden van een wolf die mensen dicht nadert, al ruim een maand oud zijn, is nog niet overgegaan tot het zenderen of verjagen van het dier. Voor verjaging loopt momenteel een procedure voor ontheffing zodat de wolf met een paintballgeweer beschoten mag worden. Om onbekende redenen is van zenderen tot op heden geen sprake. Zenderen is echter onlosmakelijk verbonden met de actie ‘verjagen’. Alleen door het zenderen van de wolf kan goed gecontroleerd worden of verjaging werkt: je kunt dan precies de gangen van de wolf nagaan en checken of hij zich nog in de buurt van mensen begeeft. Ook kun je op deze manier nagaan of de tamme wolf inderdaad één individu is of dat er mogelijk meer tamme wolven in het gebied zijn.
Hekken open
De Hoge Veluwe is een met hoge hekken omheind natuurgebied. Binnen de Hoge Veluwe is in theorie voldoende ruimte voor een wolf om rustig en uit de buurt van mensen te kunnen leven. Toch adviseren Zoogdiervereniging en Natuurmonumenten de provincie om de verschillende doorgangen naar andere natuurgebieden open te zetten zodat de verjaagde wolf in ieder geval de mogelijkheid heeft om weg te kunnen uit het gebied.
Nu ingrijpen
De organisaties concluderen dat een acute, zeer gevaarlijke situatie is ontstaan doordat de wolf extreme gewenning aan mensen vertoont. Zenderen en verjagen moet daarom per direct gebeuren. Als die maatregel niet in korte tijd afdoende blijkt, is volgens het IPO wolvenplan maar een resterende maatregel mogelijk: het verwijderen van de wolf. De wet geeft voor dit soort uitzonderlijke situaties ruimte om een beschermd dier als de wolf te doden.
Draagvlak en verantwoordelijkheid
Om duurzaam samen te kunnen leven met de wolf in Nederland en ongelukken te voorkomen, is het van belang dat overheden snel en adequaat handelen in het geval dat er problematisch gedrag van een individuele wolf is. Dat begint met preventieve maatregelen zoals goede bescherming van vee, of in dit geval zenderen en verjagen van een wolf die te dicht bij mensen in de buurt komt. De organisaties roepen naast acuut ingrijpen de provincie op om te leren van deze situatie en in het vervolg eerder op te treden als een wolf tam lijkt te worden. Alleen dan kunnen we conflictarm samenleven met wolf en mens in Nederland.
Tekst: Natuurmonumenten & Zoogdiervereniging
Foto: Jillis Roos