Alle Europese soorten een streepjescode

Onder de naam Biodiversity Genomics Europe (BGE) streven 33 Europese instellingen ernaar om alle Europese soorten in kaart brengen door barcodes van de soorten te maken. Een barcode is een stukje DNA waaraan je de soort herkent en eenvoudig kan opsporen. Om dit doel te bereiken brengt BGE twee onderzoeksvelden samen: genomics en biodiversiteitsonderzoek.

Europa voorop in DNA-onderzoek

Genomics is de wetenschap op het gebied van genomen, oftewel het geheel aan genetisch materiaal in een cel of organisme. Die wetenschap biedt cruciale nieuwe instrumenten om vragen op het gebied van biodiversiteitsverlies te beantwoorden. DNA-onderzoek is onze beste hoop op het succesvol in kaart brengen van relaties tussen ecosystemen, soorten en individuen, en om te voorspellen hoe individuen en groepen reageren op veranderingen in het milieu.

Het door Horizon Europa gefinancierde reuzenproject BGE brengt de belangrijkste beoefenaars op het gebied van fundamentele DNA technologieën in Europa samen, zowel voor DNA-barcoding als genoomsequencing. Daarmee zal het consortium de uitrol van deze methoden in heel Europa stroomlijnen, waardoor onderzoek en beleid op het gebied van natuurbehoud wezenlijk zullen veranderen.

BGE's projectdirecteur, Dimitris Koureas van Naturalis Biodiversity Center, zegt het volgende erover: "Deze essentiële Europese coalitie brengt uiteenlopende expertises en infrastructuren samen, in het veld van twee opkomende technologische stromen. Met de kracht van DNA-streepjescodes en genomics kunnen we biodiversiteit beter begrijpen en behouden. Het biedt de middelen om sommige van de grootste uitdagingen waarmee de planeet vandaag wordt geconfronteerd, te trotseren.”

DNA-barcoding

Bij DNA-barcoding worden korte stukjes DNA gebruikt om onderscheid te maken tussen soorten; net zoals de streepjescodes die producten in een supermarkt van elkaar onderscheiden. Samen met moderne genetische technieken heeft DNA-barcoding de potentie om de inventarisatie van het leven op aarde drastisch te versnellen en een basis te leggen voor wereldwijd natuurbehoud.

Genoomsequencing

Genoomsequencing is een techniek die de lettervolgorde van het geheel aan genetisch materiaal in een soort achterhaalt. Hierdoor kunnen wetenschappers genen en andere kenmerken van het genetische materiaal identificeren en lokaliseren. Zo ontstaat een vergelijkende blauwdruk van de genetische code van een organisme. Dit geeft een volledig beeld van hoe biologische systemen functioneren en hoe soorten reageren en zich aanpassen aan veranderingen in het milieu.

Meer informatie

• Het project Biodiversity Genomics Europe (BGE) van €21 miljoen wordt medegefinancierd door de Europese Commissie, evenals de Britse en Zwitserse regeringen. Het grote Europese project loopt tot 2026. Het brengt organisaties van het BIOSCAN Europe DNA-barcoding consortium (104 partnerinstellingen in 29 landen) en het ERGA genome-sequencing consortium (709 leden in 37 landen) samen.
• Voor meer informatie of interviews kunt u contact opnemen met Jose Alonso (in het Engels) via info@biodiversitygenomics.eu. 

Tekst: Naturalis Biodiversity Center
Foto: David Levene, Wellcome Sanger Institute