Ontdek de spannende wereld van de nachtvlinders

Er is een enorme variatie aan vormen en kleuren in de nachtvlinderwereld. Een groot deel van de nachtvlinders in ons land behoort tot de zogenaamde micro’s. Veel daarvan zijn erg klein en onopvallend. Een paar komen we wel regelmatig tegen, een daarvan is het muntvlindertje. Dit is een overdag actieve micro, die ook veel in tuinen voorkomt als daar kruiden staan als munt of marjolein. Het is een schitterend gekleurd vlindertje, dat als driehoekje op de blaadjes zit. Een andere bekende, of beter gezegd beruchte, micro is de buxusmot. Deze is wel behoorlijk groot. De meeste mensen zien echter niet de vlinder, maar wel de sporen van de rupsen in de buxusstruiken die helemaal worden aangetast. De buxusmot is een exoot, wat wil zeggen dat hij hier in ons land niet ‘thuishoort’, maar is ingevoerd, in dit geval uit Japan. Doordat de natuurlijke vijanden, zoals sluipvliegen en sluipwespen, hier ontbreken kan zo’n soort zich enorm uitbreiden. Dat zien we terug in een decimering van de buxussen in Nederland.

Naast de micro’s kennen we, logischerwijs, ook macro’s. Dat zijn de, over het algemeen, wat grotere en bekendere nachtvlinders. De indeling in micro’s en macro’s is niet wetenschappelijk onderbouwd, maar is vroeger op praktische gronden gemaakt. Bij de macro’s kennen we twee hele grote families, namelijk de uilen en de spanners. In ons land komen meer dan 350 soorten uilen voor en zo’n 300 spanners. De uilen zitten meestal met hun vleugels over hun lijf en zijn dan langwerpig of driehoekig. De spanners zitten vaak met hun vleugels uitgespreid. Naast deze hele grote families kennen we ook de spectaculaire pijlstaarten. Spectaculair omdat ze groot zijn en vaak ook zeer fraai gekleurd, met als ultiem voorbeeld het avondrood. Deze is zuurstokroze. Ook onder de macro’s kennen we soorten die wel nachtvlinder heten, maar die gewoon overdag actief zijn. De sint-jansvlinder bijvoorbeeld die prachtig zwart is met donkerrode stippen en ook de sint-jacobsvlinder die daar nogal eens mee wordt verward. De sint-jacobsvlinder is ook zwart, maar heeft een rode stip en een rode streep over de vleugels lopen.

Er is nog heel veel meer over nachtvlinders te vertellen, maar u kunt ze beter gaan beleven. Ga naar een van de vele activiteiten tijdens de Nationale NachtvlinderNacht op 1 en 2 juli. Op tientallen plekken, verspreid door het land kunt u ontdekken wat er op de felle lamp afkomt waarachter een laken is gespannen, of u kunt voorzichtig op zoek gaan naar nachtvlinders die zijn gelokt met een zoete stroop die op bomen is gesmeerd.

Meer informatie

• De Nationale NachtvlinderNacht
• Op deze plekken kunt u de Nationale NachtvlinderNacht meemaken
• Organiseert u dat weekend een activiteit, geef deze dan door via de aanmeldpagina. Het zou leuk zijn als ook anderen welkom zijn, maar ook besloten sessies kunnen worden doorgegeven

Tekst: Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto’s: Kars Veling (leadfoto: kleine groenbandspanner); Jurriën van Deijk