Een bloemrijk bedrijventerrein voor een hogere biodiversiteit

In 2019 heeft Wageningen University & Research (WUR) advies gegeven over de beplanting van de huidige natuurdijken. Zo zijn diverse bomen en struiken aangeplant en de dijken ingezaaid met inheemse kruidenmengsels. Rondom de natuurdijken zijn wandelpaden aangelegd met dezelfde natuurvriendelijke inrichting.

Studentenonderzoek

Dit jaar is door studenten van de HAS Hogeschool Den Bosch onderzoek gedaan naar de diversiteit van vegetatie, bestuivende insecten, vogels en vleermuizen op de natuurdijken. Op de huidige landbouwpercelen, die naast het bedrijf liggen, wordt in de toekomst een zonnepark aangelegd. De studenten hebben de aanwezige vegetatie, bestuivende insecten (bijen, hommels, zweefvliegen en dagvlinders), vogels en vleermuizen in kaart gebracht op de dijken en de locatie van het toekomstige zonnepark.

Diverse soorten, waaronder soorten die op de Rode Lijst staan, blijken al gebruik te maken van het terrein. In totaal zijn 58 bestuivende insecten waargenomen, waarvan 24 bijensoorten, 25 zweefvliegsoorten, vier hommelsoorten en vijf soorten vlinders. De meest voorkomende soorten waren de grasbij, gewone pendelvlieg, onvoorspelbare bijvlieg, klein koolwitje en de aardhommel. Andere interessante soorten zijn vier koekoeksbijen, namelijk de geelschouderwespbij, smalbandwespbij, kortsprietwespbij en de roodzwarte dubbeltand. Dit zijn parasitaire bijen die hun eitjes leggen in nesten van zogenaamde gastheerbijen. Koekoeksbijen kunnen als indicator gebruikt worden voor de gesteldheid van bijengemeenschappen, omdat hun bestaan afhankelijk is van hun gastheerbijen.

Zeldzame soorten

Op de ingezaaide natuurdijken en wandelpaden zijn soorten als gewoon barbarakruid, dag-, avond- en nachtkoekoeksbloem, gewone margriet, witte klaver en het akkervergeet-mij-nietje veelvoorkomende soorten. Deze ingezaaide soorten trekken zeldzame en Rode Lijst-soorten aan. De donkere klaverzandbij, die op de Rode Lijst staat als kwetsbaar, gebruikt klaver als voedselvoorziening. Daarnaast zijn de aangeplante wilgen een belangrijke voedselbron voor de roodscheenzandbij, die eveneens op de Rode Lijst staat als kwetsbaar. Ook de zeldzame lichte wilgenzandbij is waargenomen, die net als de roodscheenzandbij, vrijwel uitsluitend zijn voedsel van wilgen verzameld.

Verder zijn 27 soorten vogels waargenomen, waarvan de boerenzwaluw en de huismus op de Rode Lijst staan. Waarschijnlijk maken ze gebruik van het terrein om te rusten en te eten. En zijn er drie soorten vleermuizen waargenomen, namelijk de gewone dwergvleermuis, de ruige dwergvleermuis en de laatvlieger, waarvan de laatste op de Rode Lijst staat. Vogels en vleermuizen profiteren mogelijk van een bloemrijk bedrijventerrein doordat het insecten- en zadenaanbod hierdoor groter is.

Vervolgonderzoek

De aanleg van de natuurdijken en de wandelpaden dragen nu al bij aan de biodiversiteit doordat ze schuilplekken en voedsel- en nestmogelijkheden bieden. Hiermee vormt het bloemrijke bedrijventerrein een mooie schakel tussen het Kooisteebos, de aangrenzende woonwijken en het omliggende agrarische gebied. Door de verdere ontwikkeling draagt het gebied hopelijk in de toekomst nog meer bij aan de biodiversiteit. Daarom wordt in de komende jaren de biodiversiteit nog verder in kaart gebracht.

Tekst: Irene Bouwma, Annemarie Ruit, Rick Kooiman en Jacolien Dikkenberg, Wageningen Environmental Research
Foto's: Annemarie Ruit (leadfoto: natuurdijk bij Farm Frites); Rick Kooiman