Koloniseren mannelijke planten als eerste nieuwe habitats? Nieuwe veldgids voor invasieve zeegrasbloemen

Zeegrassen zijn mariene bloeiende planten die zich zowel seksueel (door bloei en daaropvolgende zaadvorming) als aseksueel (door klonale groei) kunnen voortplanten. Seksuele voortplanting verhoogt de genetische diversiteit, de veerkracht en het verspreidingssucces van zeegrassen. Recent werd ontdekt dat de eerste melding van seksuele voortplanting van een succesvol invasief zeegras onjuist was. Daarom is een nieuwe veldgids ontwikkeld om vaststelling in de toekomst te verbeteren.

Het invasieve zeegras Halophila stipulacea, afkomstig uit de Rode Zee en het westelijk deel van de Indo-Pacific, dringt al sinds 1894 de Middellandse Zee en sinds 2002 de Caribische Zee succesvol binnen. Er werd aangetoond dat het inheemse zeegrassoorten verdringt en het lokale ecosysteem verstoort.

In dit nieuwe paper stelt WUR-promovendus Fee Smulders vast dat tot nu toe alleen mannelijke bloemen van de succesvolle invasieve zeegrassoort H. stipulacea in de Caribische Zee zijn beschreven. Vrouwelijke bloemen en vruchten zijn niet gemeld. Dit betekent dat fragmentatie en snelle klonale groei de enige factoren kunnen zijn die het huidige succes verklaren, zonder genetisch aanpassingsvermogen. Hiermee moet rekening worden gehouden bij verder onderzoek naar de verspreiding van H. stipulacea.

Uitgebreide monitoring van voortplantingsstructuren in binnengedrongen zeegrasvelden, zowel in de Middellandse Zee als in de Caribische Zee, is belangrijk om het verdere invasiepotentieel te beoordelen.

Omdat de vruchten en bloemen van H. stipulacea in het verleden verkeerd zijn geïdentificeerd, hebben we een veldgids ontwikkeld met een dichotome sleutel om de verschillende structuren gemakkelijk in het veld te identificeren. We roepen (burger)wetenschappers op om onder water op te letten wanneer ze in het Caribisch gebied zijn om toekomstige invasiesuccessen van deze soort te kunnen voorspellen.

-Fee Smulders

De veldgids is te vinden in het aanvullende materiaal van het onderstaande paper en meldingen kunnen worden geregistreerd in de wereldwijde online database seagrassspotter.org.

Inconclusive evidence of sexual reproduction of invasive Halophila stipulacea: a new field guide to encourage investigation of flower and fruit production throughout its invasive range.

Lees meer op de Dutch Caribbean Biodiversity Database.

Tekst: Fee Smulders
Foto's: Kai Wulf; Henkjan Kievit