Broedende visarenden in de Biesbosch via de webcam te volgen

Visarenden broeden sinds 2016 met succes in Nederland, in de Biesbosch. In de Biesbosch zaten vorig jaar maar liefst drie broedpaartjes. De Biesbosch is momenteel het enige natuurgebied in Nederland waar visarenden broeden. De visarenden worden elk moment terug op het nest in de Biesbosch verwacht, na hun overwintering in Afrika.

De visarend (Pandion haliaetus) is een prachtige roofvogel. Hij heeft een lichte onderzijde en donkere bovendelen. De vogels ‘bidden’ met zware vleugelslagen en duiken vanaf grote hoogte met vooruitgestoken poten in het water om vis te vangen. Visarenden zijn trekvogels en overwinteren in (tropisch) Afrika. Sinds 2016 broedt de soort in de Biesbosch en inmiddels broeden er drie paartjes in het gebied. In 2020 kreeg elk paar drie jongen die succesvol uitvlogen. Een vierde paar heeft zelfs al een nest gebouwd.

Webcam

Het nest waar de webcam op staat, staat in het broedgebied waar het allemaal begon. Hier broedt al vanaf het begin een Duits mannetje. Het mannetje van het boomnest heeft een kleurring om zijn poten. Hij is geringd als nestjong in 2012 op een nest in een hoogspanningsmast nabij Rogatz in de Duitse Deelstaat Saksen Anholt langs de Elbe. Dat is op ongeveer 550 kilometer van de Brabantse Biesbosch vandaan. De herkomst van het vrouwtje is onbekend. We zijn heel benieuwd of het mannetje weer terugkeert uit Afrika.

De Biesbosch

Nationaal Park de Biesbosch is een zoetwatergetijdengebied. Er is dus sprake van eb en vloed. Daar zijn er maar een paar van in de wereld. Het landschap van de Grote Waard werd door de Sint Elisabethsvloed zeshonderd jaar geleden omgevormd tot een delta. Deze stormvloed markeerde het ontstaan van de Biesbosch. Water, rietlanden en kreken vormen het grootste deel van het landschap. Door gigantische natuur- en Ruimte voor de Rivier projecten (waterveiligheidsprojecten) in het Nationaal Park De Biesbosch is het natuur- en recreatiegebied bijna verdubbeld. In de afgelopen 25 jaar is er veel veranderd in het Nederlandse rivierenlandschap.

Ruimte voor de rivier

Door het hoogwater in 1993 en 1995 werden er maatregelen genomen om Nederland beter te beschermen tegen hoogwaterrisico’s. In de Biesbosch werden landbouwpolders als polder Maltha, Aert Eloyenbosch en de Spieringpolders ontgonnen voor kleiwinning. Dat was nodig om de dijken te verzwaren. Vervolgens werden er geulen gegraven die werden aangetakt aan de grote rivier. Hierdoor kreeg overtollig rivierwater meer ruimte op weg naar zee. Groot aaneengesloten polderland veranderde in waterland. De buitendijkse Biesboschnatuur kreeg een enorme kwaliteitsimpuls. Zowel qua voedselaanbod als qua schaal. Zo zijn gebieden als de Kleine Noordwaard en de Zuiderklip bij elkaar al duizend hectare groot.

Vogelparadijs

Ondiepe lagunes, geulen en slikplaten werden het domein van intrekkende zoetwatervis. Groepen lepelaars, visdiefjes en zilverreigers streken er neer. In 2012 bouwde een koppel zeearenden hun nest en in 2016 volgde de visarend. Deze indrukwekkende soorten zijn inmiddels niet meer weg te denken uit het gebied. Vooral de ondiepe visrijke natuurontwikkelingsgebieden zoals de Noordwaard en Zuiderklip zijn in trek bij de visarenden. De vogels vangen hier dagelijks met succes grote voorns en brasems. In deze gebieden bouwde een paar één van hun nesten, het paar van de webcam.

Unieke beleving

Boswachter Harm Blom van Staatsbosbeheer is trots: "Dat je in Nederland kan genieten van visarenden is al uniek, maar dat je vanuit je huiskamer kunt meekijken in het nest is natuurlijk geweldig. Voor jong en oud wordt op deze manier een bijzondere inkijk gegeven in het dagelijkse leven van deze arendsoort.” Via de livestream is er direct zicht op het nest en elke week worden er blogs en clips geplaatst op Beleefdelente.nl. Op de site van de Vogelbescherming zijn nog meer vogels te volgen. Zeker in deze coronatijd is het voor iedereen een aanwinst om op deze manier toch unieke natuur vanuit je woonkamer te beleven. 

Meer weten dit webcamproject en over de visarend die we op het nest verwachten? Bekijk de webpagina van de boswachters van Staatsbosbeheer

Het webcamproject is mede mogelijk gemaakt via Buitenfonds door Natuurhuisje.nl.

Tekst: Staatsbosbeheer en Vogelbescherming Nederland
Foto's: Niels Andeweg; Thomas van der Es; Staatsbosbeheer