meidoornspanner - primair

De meidoornspanner trapt het nachtvlinderjaar af

De Vlinderstichting
11-JAN-2021 - Waar liefhebbers van dagvlinders een winterrust kennen, loopt het seizoen voor nachtvlinderaars ook in de winter door. Naast enkele robuuste uilensoorten die ’s winters actief zijn, is ook een aantal fragielere spannersoorten als imago in de winter te zien. De meidoornspanner begint rond de jaarwisseling met vliegen en is hiermee één van de eerste soorten van het nieuwe jaar.

De mannetjes van de meidoornspanner hebben vleugels en geveerde voelsprietenNachtvlinders hebben in tegenstelling tot dagvlinders geen zon nodig om actief te worden. Hierdoor zijn er soorten die al vliegen als de temperatuur slechts een paar graden boven nul is. De meidoornspanner is een echte wintersoort en vliegt vanaf half december tot begin februari. Inmiddels zijn de eerste waarnemingen van deze vlinder alweer gemeld. Net als bij de meeste andere spanners die in de winter actief zijn, zoals de najaarsspanner, wintervlinders en voorjaarsspanners, zijn de vrouwtjes van de meidoornspanner vleugelloos, waardoor zij dus niet kunnen vliegen. Ook de mannetjes vliegen weinig: de vlinders lokken met een lichtopstelling is dan ook weinig effectief. De beste manier om de soort te vinden is om met een zaklamp de waardplant - meidoorn of sleedoorn - af te zoeken. Met name de mannetjes zijn op de nu kale takken goed te vinden. Een leuke activiteit om het nieuwe nachtvlinderjaar mee af te trappen.

Waarnemingen van de meidoornspanner in twee perioden

Bij de vrouwtjes van de meidoornspanner zijn de vleugels gereduceerd tot kleine stompjes, ze kunnen dan ook niet vliegenIn Nederland is de meidoornspanner vooral bekend langs de grote rivieren, waar de soort wordt aangetroffen op aaneengesloten meidoorn- en sleedoornhagen. De afgelopen jaren is de nachtvlinder ook opgedoken in Zeeland en Groningen. Het is onduidelijk of deze weinig mobiele soort zich recent heeft gevestigd op deze locaties of dat er hier in het verleden gewoon nooit goed naar de soort is gezocht. De kans is aanwezig dat de meidoornspanner op meer plekken in het land aanwezig is, daarom kan het lonen om ook buiten het bekende verspreidingsgebied op zoek te gaan naar de soort.

Weet u meidoorn- of sleedoornhagen te staan? Ga de aankomende tijd dan op een avond, waarop de temperatuur boven de vijf graden is, eens met een zaklamp op zoek. Treft u dit spannertje aan, geef uw waarnemingen dan door op Telmee.nl of Waarneming.nl!

Tekst: Jan Borst, De Vlinderstichting
Foto’s: Jan Borst; Jurriën van Deijk 
Kaartjes: NDFF/Noctua