Oeps! Sorry! Per ongeluk gemaaid

De voorbeelden uit Hoensbroek, Amsterdam en Rotterdam zijn geen uitzondering. Maar het niet meer maaien en de natuur haar gang laten gaan, is ook niet de oplossing. Veel bermen en groenstroken zijn juist zo biodivers en bloemrijk omdat ze gemaaid worden. Op armere gronden is vaak eenmaal per jaar maaien noodzakelijk, terwijl op klei- en veengronden zelfs vaak tweemaal maaien nodig is om de bloemrijkdom te houden. En het belangrijkste is om gefaseerd te werken en dus nooit alles ineens te maaien. Uiteraard is elk jaar verschillend en nu, met de grote droogte, is op veel plekken maaien (nog) niet nodig en ook absoluut niet gewenst. Zo zien we plekken waar nog steeds eens per week of per twee weken gazonmaaibeheer plaatsvindt, terwijl er helemaal niets meer groeit. Met zandwoestijnen tot gevolg. Maar ja, veel groenbeheerszaken zijn vastgelegd in bestekken en gegund aan een aannemer die verplicht is om dat uit te voeren, omdat hij anders een boete kan krijgen. Flexibiliteit zit er vaak niet in die opdrachten en dus wordt de letter gevolgd, ook al weet men dat dit niet goed is voor de bloemrijkdom en biodiversiteit in de berm. En ook ontbreekt het nogal eens aan kennis over ecologie, planten en dieren en welke gevolgen de verschillende beheermaatregelen en het tijdstip waarop ze worden uitgevoerd, daarop hebben.

Gaat het dan allemaal fout? Gelukkig niet. Er zijn ook tal van gemeenten en andere beheerders die rekening houden met planten en dieren in het beheer van het openbaar groen. Die de bermen nog niet, of maar voor een deel, gemaaid hebben. Het kán dus wel. Als we maar willen en ervoor willen betalen. De Vlinderstichting heeft, samen met Stichting Groenkeur, ‘Kleurkeur’ ontwikkeld voor ecologisch bermbeheer. We geven cursussen voor aannemers en groenbeheerders om met een ecologische bril naar het bermbeheer te kijken. De cursussen worden, zowel door opdrachtgevers als opdrachtnemers, hoog gewaardeerd en we hopen dat de kennis over natuurvriendelijk bermbeheer zodanig tussen de oren van veel uitvoerders komt dat plant- en diervriendelijk beheer de standaard wordt en dat ‘foutjes’ minder voorkomen. Het is van belang dat het maaien, het tijdstip van maaien en de methodes bespreekbaar worden. Incidenten zoals hierboven zorgen daarvoor, maar juist ook goede voorbeelden kunnen daaraan bijdragen.

Stichting The Butterfly House, die de vlindertuin in Hoensbroek per ongeluk gemaaid zag worden, roept burgers op om foto’s te delen van bloemrijke en strak geschoren bermen en veldjes met de hashtag #mesinhetmaaibeleid. Daarmee willen zij de discussie over het onnodig maaien van bermen, grasveldjes en parken starten.

Vanaf maandag kunnen voorbeelden van goed maaibeheer ook worden ingediend bij De Vlinderstichting voor de onderscheiding ‘BovensteBesteBermbeheerder’. Zie hiervoor het natuurbericht van maandag 8 juni.

Tekst: Anthonie Stip & Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto’s: Stefan Cools (leadfoto: vlindertuin Hoensbroek, gemaaid en niet gemaaid); Anthonie Stip; Kars Veling; Natuurhistorisch Museum Rotterdam