De steenmarter is in de wet Natuurbescherming aangemerkt als beschermde diersoort. Dat betekent dat het netwerk van verblijfplaatsen van steenmarters in stand gehouden dient te worden. Bij planologische ontwikkelingen is het niet altijd mogelijk verblijfplaatsen te sparen; in dat geval moeten deze worden gecompenseerd. Dat kan bijvoorbeeld door het aanleggen van een marterhoop of het plaatsen van steenmarterkasten. De steen/boommarterkast van Vivara is in 2013 ontwikkeld in samenwerking met de Zoogdiervereniging. Sinds de ontwikkeling van de kast, die erop is gericht om een onderkomen te bieden aan moertjes met jongen, is er veel onduidelijkheid over de werking van de steen/boommarterkast. Daarom zijn tien kasten vanaf eind 2013 doorlopend gemonitord.
De tien steenmarterkasten werden in 2013 uitgedeeld aan vrijwilligers, en op verschillende locaties waar steenmarters voorkomen geplaatst. De eerste jaren nadat de kasten werden geplaatst bleef het stil. Enkele kasten werden in gebruik genomen door kauwtjes en ook eekhoorns bezochten de kasten. Een enkele keer werden er steenmartersporen in de kast gevonden zoals eischalen en een hondenbot, of werd er een steenmarter bij de kast gezien. Eén vrijwilliger lokte zelfs met succes steenmarters de kast in met pindakaas, maar nooit werd een kast in gebruik genomen als verblijfplaats. Recentelijk werd een steenmarter echter meerdere malen op beeld vastgelegd in de ingang van een kast en lijkt het erop dat de eerste ingebruikname van deze kast een feit is.
Na ruim zeven jaar een kast op haar erf te hebben staan leverde Astrid Mellema uit het Groningse Termunten recentelijk bewijs aan van het gebruik van een steenmarterkast door een steenmarter. De beelden tonen duidelijk een steenmarter die op verschillende momenten herhaaldelijk de kast in- en uitgaat. Astrid Mellema: “De kast had ik eerst op de zolder van mijn schuur geplaatst, een plek waarvan we wisten dat er steenmarters voorkomen. Ook daar zagen we regelmatig steenmarters op beelden van wildcamera’s die we erbij plaatsten, maar ze maakten geen gebruik van de kast. Na jaren hebben we de kast verplaatst naar een andere locatie op het dak van een schuurtje. Met geleende camera’s werden de vermoedens bevestigd!” Het is de eerste keer dat een steenmarter is vastgelegd op camera in een steenmarterkast. Of de marter de kast ook voor langere tijd gaat gebruiken is nog onzeker.
Oproep: Silvavir ecologisch advies monitort in samenwerking met de Zoogdiervereniging het gebruik van kasten door steenmarters. Wij ontvangen graag resultaten die zijn behaald met de steen/boommarterkast van Vivara. Sinds 2013 heeft Vivara 139 kasten verkocht, maar daarvan is slechts één bevestigde ingebruikname door een steenmarter bekend. Graag ontvangen we bericht van de precieze locatie waar de kast geplaatst is en welke diersoort de kast in gebruik heeft genomen. Met deze gegevens hopen we meer te leren over kunstmatige schuilplaatsen voor steenmarters. Meldingen kunnen per mail worden verzonden aan Sil Westra.
Meer informatie
- Bekijk hier het filmpje dat Astrid maakte van de waarneming.
- Bekijk hier een filmpje van Vroege Vogels over het gebruik van een steenmarterkast in de tuin.
Tekst: Sil Westra, Silvavir Ecologisch Advies
Foto's: Ernst Dirksen; Silvavir ecologisch advies; Astrid Mellema
Figuur: Zoogdiervereniging