Natuurorganisaties, onder wie SoortenNL, in gesprek met het kabinet over de stikstofcrisis

“Het was een goed gesprek”, aldus Titia Wolterbeek, die als voorzitter van SoortenNL aan tafel zat. “We hebben geprobeerd over het voetlicht te brengen dat we de Natura2000-doelen niet voor niets hebben. Ze garanderen niet alleen een goed habitat voor dieren en planten maar ze zijn ook belangrijk als gezonde leefomgeving voor onszelf. Ik denk dat beide bewindslieden die boodschap goed begrepen hebben.” Als de stikstofcrisis voor eens en altijd goed wordt aangepakt, dan zorgt de oplossing niet alleen voor herstel van onze natuur, maar voor een duurzaam, klimaat-, en toekomstbestendig Nederland. “Het is nu de kans om ons te ontwikkelen tot hét kenniscentrum voor een gezonde samenleving, met innovatieve oplossingen die de komende decennia over heel de wereld kunnen worden toegepast.”  

Op de huidige voet doorgaan is geen optie: het zou onvermijdelijk tot gevolg hebben dat problemen de kop op blijven steken en ontaarden in nieuwe crisissen. Met alle juridische, ecologische, economische en maatschappelijke gevolgen van dien. Ook en misschien wel vooral buiten de Natura2000-gebieden valt veel te winnen. De insectensterfte laat zien dat de kwaliteit van de natuurgebieden vooral achteruitgaat als gevolg van de slechte milieucondities in gebieden erbuiten. Daarnaast is de helft van alle Rode Lijst-soorten afhankelijk van de gebieden buiten de reservaten. Om voedsel te vinden, om te verblijven of om zich voort te planten. Voor deze soorten moeten we werken aan herstel van de ‘Basiskwaliteit natuur’. Voor planten en dieren is het van levensbelang dat overal de kwaliteit van hun leefgebied in orde wordt gebracht; zowel in natuurgebieden, als in de stad, op het platteland en bij infrastructuur (zoals bermen en oevers). Dat vergt tijd én forse investeringen van overheid en bedrijfsleven.

Het is van belang om een goed monitoringprogramma te hebben om te weten of de maatregelen werken en op tijd bij te kunnen sturen. Titia Wolterbeek: “Dankzij de tienduizenden vrijwilligers die wekelijks dieren en planten tellen kunnen we uitstekend volgen of de maatregelen het gewenste effect hebben of dat er andere of extra maatregelen nodig zijn”. “Met het Netwerk Ecologische Monitoring heeft Nederland een geweldig instrument dat hiervoor kan worden benut en uitgebreid.” De benodigde transitie in de landbouw is het meest ingrijpend, maar tevens noodzakelijk om structureel uit de huidige crisis te komen. Die transitie is een verantwoordelijkheid van ons allemaal: van boeren, politici, ondernemers, onderzoekers en burgers. Meer dan de helft van de boeren heeft aangegeven over te willen stappen naar natuurinclusieve landbouw, maar velen zitten vast tussen leveranciers, afnemers en de bank. Toch laten ook veel boeren zien dat het wel degelijk kan.

Tekst: SoortenNL
Foto’s: Kars Veling