Tel ook dit voorjaar weer eendenkuikens!

Afnemende aantallen

Sinds de jaren negentig neemt de Nederlandse broedpopulatie van de wilde eend gestaag af. Het gaat om een vermindering met minstens een kwart. Dat begint nu lokaal goed zichtbaar te worden. Veel mensen merken op dat wilde eenden in hun omgeving schaars worden of zelfs helemaal verdwenen zijn. Onderzoekers vermoeden dat er te weinig kuikens volwassen worden. Om erachter te komen of die theorie klopt, roepen ze het publiek op om via een speciale app eendenkuikens te melden.

Goede en slechte reproductie

In de afgelopen twee jaar bleek uit dit onderzoek al dat de kuikenoverleving inderdaad te laag is om de natuurlijke sterfte te compenseren. Maar er bleken ook grote verschillen te bestaan tussen jaren. In 2017 bijvoorbeeld, was de overleving bijzonder slecht, terwijl deze afgelopen jaar uitzonderlijk goed was. De uitstekende overleving in 2018 hing waarschijnlijk samen met de bijzondere weersomstandigheden. Door een inval van winterweer in maart kwamen de kuikens dat jaar erg laat ter wereld. Vermoedelijk pakte dat door het maandenlange droge en warme weer echter positief uit. Tegen de tijd dat de kuikens uit het ei kropen was er relatief veel voedsel beschikbaar, en ook voldoende schuilplekken.

Vroege voorjaren ongunstig?

Dit jaar, 2019, zijn de eendenkuikens weer vroeg. Zal de overleving nu, net als in 2017, weer matig zijn? Om daarachter te komen is uw hulp nodig. Ziet u een eendenvrouwtje met kuikens zwemmen? Meld dan het aantal kuikens en de geschatte leeftijd van de kuikens. Dat kan via de KuikenTeller app, die gratis te downloaden is voor Android en IOs toestellen. Het meest waardevol is als u het eendengezin na enkele dagen weer opzoekt en opnieuw het aantal kuikens telt. Dat maakt duidelijk of er binnen een seizoen, of tussen regio’s, verschillen bestaan in de dagelijkse overleving van de kuikens. Dit is belangrijke informatie om de achteruitgang van de wilde eend een halt toe te kunnen roepen.

Meedoen

Het eendenkuikenproject is in 2016 begonnen als initiatief van eendenonderzoeker Erik Kleyheeg. Sindsdien hebben duizenden vrijwilligers meegewerkt aan dit citizen science project. Door het onderzoek een aantal jaren voort te zetten, worden de kuikenwaarnemingen steeds waardevoller. Uw bijdrage is daarbij essentieel.

Tekst: Erik Kleyheeg, eendenonderzoeker, SOVON
Foto: Harvey van Diek, SOVON
Figuur: SOVON