Succesvolle Tapuiten op Texel

Sovon Vogelonderzoek Nederland
11-JAN-2019 - In 2018 onderzocht Sovon voor het derde jaar op rij de populatie Tapuiten in de Eierlandse duinen op Texel. Weliswaar broedde er elk jaar een paartje minder; het broedsucces was in 2018 wel wat hoger dan in beide voorgaande jaren. Sovon voert het onderzoek uit in opdracht van Staatsbosbeheer en Nationaal Park Texel.

Van de 28 broedparen die in 2018 werden gevonden, wisten er 22 een succesvol eerste legsel groot te brengen. Daarvan vlogen gemiddeld 4,4 jongen uit in 2018. Dit is net iets hoger dan in 2017 (4,0) en 2016 (4,1). In vergelijking met hun soortgenoten in de duinen bij Den Helder brengen de Texelse Tapuiten gemiddeld wat minder jongen groot.

Op basis van een eenvoudig populatiemodel kan worden berekend dat voor een stabiele populatie, waarbij sterfte en geboorte met elkaar in evenwicht zijn, 3,6 vliegvlugge jongen per vrouwtje nodig zijn (uitgaande van de langjarige overlevingscijfers uit de Noordduinen). Dit werd in de Eierlandse Duinen in 2016 niet gehaald, maar in 2017 wel en in 2018 vermoedelijk ook (maar succes van vervolglegsels in 2018 is niet goed bekend). Waar in 2016 dus nog immigratie van buiten nodig was om de lokale populatie op peil te houden, kan deze in 2017 en 2018 als bron voor andere populaties fungeren.

Meer details zijn in het rapport te lezen.

Nauwelijks predatie

Het aandeel succesvolle nesten op Texel is nog altijd zeer hoog, zeker als je dat vergelijkt met de populatie in de Noordduinen bij Den Helder. Op Texel speelt predatie nauwelijks een rol, in tegenstelling tot het duingebied van het vasteland. Daar eten marters nog weleens broedende vrouwtjes of nestjongen op.

Niet elke Tapuit een nest

Niet alle zingende Tapuitenmannetjes lukt het om een vrouwtje en/of nest te krijgen. Twee mannetjes bleven ongepaard en in vier territoria werden geen nesten gevonden. Van de gevonden nesten kregen weer tientallen jongen een kleurringcombinatie. Zo kan ook de conditie, jaarlijkse overleving en aanwas van nieuwe broedvogels in kaart worden gebracht.

De meeste van de 210 tot 310 paartjes Tapuit hebben hun territorium in het Nederlandse duingebied

Bedreigd

Weinig vogelsoorten zijn in Nederland zo afhankelijk van open en droge duinen als de Tapuit. In het laatste kwart van de vorige eeuw is de soort als broedvogel sterk in aantal afgenomen. Van de enkele duizenden paren in de jaren 70 waren in de atlasperiode 2013-2015 nog maar 210 tot 310 paren over.

De Tapuit staat dan ook als bedreigde soort op de Rode Lijst. In samenwerking met Stichting Bargerveen, Oenanthe Ecologie en andere organisaties volgt Sovon de populatie in de duinen op de voet en draagt zo bij aan beschermingsmaatregelen.

Meer informatie

Tekst: Albert de Jong, Sovon Vogelonderzoek Nederland
Foto: Peter Eekelder