Wat voor muizen en spitsmuizen eten onze Utrechtse kerkuilen?

Al zo’n twintig jaar worden er structureel braakballen van kerkuilen verzameld voor onderzoek. Dit gebeurt deels door particulieren en boeren die een kerkuil in hun schuur hebben broeden, maar vooral door leden van de verschillende Kerkuilwerkgroepen in Nederland. Deze groepen houden de broedresultaten van hun kerkuilen bij en na het broedseizoen schonen zij de kasten, waardoor er braakballen voor onderzoek beschikbaar komen.

Het analyseren van de inhoud van deze braakballen (het pluizen) is een geweldige manier om met relatief weinig inspanning veel gegevens van kleine zoogdieren te verkrijgen. Wanneer onderzoekers zelf willen onderzoeken wat voor muizen en spitsmuizen er in een gebied voorkomen, moeten ze daarvoor inloopvallen gebruiken (waarin de muizen levend worden gevangen en na soortbepaling weer worden losgelaten), wat enorm tijdrovend werk is. Dit werk door kerkuilen laten doen is dan natuurlijk een heel mooi alternatief.

Het pluizen van braakballen levert interessante informatie op over de verspreiding van alle in Nederland voorkomende kleine zoogdieren, maar is met name gericht op de zeldzamere soorten. Het gaat dan vooral om de waterspitsmuis (Neomys fodiens), de noordse woelmuis (Microtus oeconomus), de grote bosmuis (Apodemus flavicollis) en de veldspitsmuis (Crocidura leucodon).

In Utrecht komen grote bosmuizen en veldspitsmuizen niet voor, maar noordse woelmuizen en vooral waterspitsmuizen kunnen op meerdere locaties worden aangetroffen. Wil je meedoen om de resten van deze Utrechtse soorten te vinden, geef je dan op voor één van de pluisavonden. In september starten Natuurmonumenten en Utrecht Natuurlijk met een gezellige maandelijkse pluisavond; zie onderstaand schema.

Onder de professionele begeleiding van Tim van den Broek en Lidy Zeinstra worden braakballen uit de meest interessante gebieden van Utrecht onderzocht. Om mee te doen is ervaring niet nodig, wel humor en enthousiasme.

Wil je meedoen? Meld je dan aan bij lidy.zeinstra@utrechtnatuurlijk.nl.

Meer informatie
- NEM verspreidingsonderzoek muizen
- Uilen en muizen
- Website Muizen pluizen

Tekst: Dick Bekker, Zoogdiervereniging
Foto's: Wesley Overman (leadfoto: waterspitsmuis); Dick Bekker