Steeds meer hazelaars en elzen bloeien zeer vroeg door zeer warme dagen

De verwachting van twee weken geleden komt uit. Na de korte intense sneeuwperiode liggen de temperaturen weer ruim boven de normaal. De weer- en klimaatpluim van het KNMI laat duidelijk zien dat de gemiddelde dagtemperaturen zelfs ruim boven de normale maximumtemperatuur liggen. Het gevolg van deze zeer hoge temperaturen is dat steeds meer hazelaars in bloei komen. Tijdens de huidige bewolkte en daarmee donkere dagen springen, de hazelaarstruiken met de felgele mannelijke bloemen, de katjes, in het oog.

Er zit altijd een grote spreiding in het moment waarop hazelaars voor het eerst in bloei komen. Ondanks dat er nog flink wat hazelaars zijn waarvan de bloemen zich nog niet ver ontwikkeld hebben, komen al opvallend veel hazelaars in bloei. Dat komt niet alleen door de hoge temperaturen in december. Al vanaf oktober is het zeer warm in ons land. De gemiddelde temperatuur in oktober, november en december samen komt mogelijk uit op 8,5°C. Er zijn sinds 1901 maar drie jaren geweest die in deze drie maanden samen warmer waren. Op een gedeelde eerste plaats staan 2015 en 2006 met een gemiddelde temperatuur van 9,8°C gevolgd door 2014 met 8,8°C.

Hooikoorts van hazelaar, maar ook van els

Uit de katjes van bloeiende hazelaars komt bij droog weer pollen. Deze stuifmeelkorrels worden opgevangen door de intens, maar zeer kleine, roze bloemetjes van de hazelaar. Als je dicht bij de takken van een bloeiende hazelaar gaat staan zie je deze bloemetjes pas. Het hazelaarpollen kan hooikoortsklachten veroorzaken bij de mensen die er gevoelig voor zijn. Het zijn niet alleen de hazelaars die nu en de komende weken hooikoortsklachten kunnen veroorzaken. Ook de elzen die van oorsprong uit het buitenland komen en hier veelvuldig zijn aangeplant komen in bloei. Diverse bomen staan zeer uitbundig te bloeien. De lokale pollenconcentratie van elzenpollen zal naar verwachting veel sterker oplopen dan die van de hazelaar.

Geeft u ook uw eerste bloeiwaarneming van hazelaar en els door?

We stellen het op prijs als u via Natuurkalender.nl doorgeeft wanneer de hazelaar of de els bij u in de omgeving voor het eerst in bloei komen. U kunt anoniem een waarneming doorgeven. Maar als u eerst inlogt met uw Nature Today-account kunt u uw waarneming later terugzien. Heeft u nog geen account? Hier kunt u er een aanmaken. Iedereen die een hazelaar of els kan herkennen, kan meedoen. Het is wel belangrijk dat u de hazelaar of els om de paar dagen (liefst elke dag) kunt bekijken. Een hazelaar bloeit wanneer de katjes (mannelijke bloemen) helemaal uitgestrekt zijn. Op deze pagina zijn alle waarnemingen van de hazelaar per jaar te bekijken.

Bij de elzen kunt u kiezen uit ‘witte els’, ‘zwarte els’ of ‘els; soort onbekend’. De elzen die nu in bloei komen, vallen binnen de laatste categorie.

Tekst: Arnold van Vliet en Wichertje Bron, De Natuurkalender, Wageningen University
Foto’s: Arnold van Vliet (leadfoto: katjes van de bloeiende els in de botanische tuin Belmonte in Wageningen)