Op zoek naar iepenpages
De VlinderstichtingDe iepenpage zit al jaren in Heerlen. Twee iepen in het Aambos waren lange tijd de enige plek waar jaarlijks de iepenpage werd gezien. Bij toeval werd er nog een populatie in Heerlen ontdekt en in het kader van het vlinderherstelproject Tienvoor12 van De Vlinderstichting is vanaf 2012 op allerlei plaatsen specifiek gezocht naar iepenpages. Dat bleek succesvol. De soort zat ook in Maastricht, Schinnen, Kerkrade en Landgraaf. En het bleef niet alleen bij Limburg, maar door Jan Stronks werd de soort ook bij Winterswijk ontdekt en inmiddels weten we dat de iepenpage in de oostelijke Achterhoek op diverse plekken populaties heeft. Analyse van de plekken wijst op een voorkeur voor overgangen van zand naar leem. Met behulp van kaarten en overzichten van de locaties waar iepen voorkomen, kan nu nog gerichter worden gezocht. Zo bleek in 2016 dat de iepenpage op tientallen plekken in Eindhoven voorkomt. Ook werd hij vorig jaar in Amsterdam gezien.
Het is nog onduidelijk of de toename van waarnemingen alleen te maken heeft met het gerichte en veel uitgebreidere onderzoek dat wordt gedaan of dat er sprake is van een uitbreiding van de iepenpage. Wat betreft Eindhoven weten we dat daar ook in het verleden al incidentele waarnemingen waren, maar uit Amsterdam bijvoorbeeld is de soort nog nooit eerder gemeld, terwijl er nergens zoveel iepen staan als daar. De iepenpage is een erg verborgen levende soort, die grotendeels in de boomkruinen van iepen huist en dus niet gemakkelijk wordt ontdekt. Vrouwtjes komen heel af en toe wel naar beneden om nectar te gebruiken, maar als dat in lindes is vallen ze nog steeds niet op. De iepenpage vloog al vroeg dit jaar en het lijkt er op dat de aantallen ook hoog zijn, dus is het nu het moment om naar deze soort op zoek te gaan. Dat kan in de buurt van bekende plekken, maar ook op allerlei nieuwe locaties waar volgroeide iepen staan hebt u (een kleine) kans, zeker als het gaat om overgangen tussen leem en zand.
In 2017 is de soort bijvoorbeeld al nieuw ontdekt in Waalre en Sint-Oedenrode in Noord-Brabant, maar ook op een nieuwe locatie in Amsterdam. De iepen in Amsterdam zijn allemaal te vinden op een interactieve kaart, zo kun je dus goed een onderzoeksgebied bepalen. De methode is simpel. Ga op een paar meter afstand van de boom staan, zodat je zicht hebt op de boomkruin en houd die gedurende tien minuten goed in de gaten. Als je dit doet met goede weersomstandigheden: zonnig, droog en niet te koud weer, dan heb je kans een klein vlindertje te zien fladderen. Voor zekere determinatie moet je deze dan wel even zittend in beeld krijgen, bijvoorbeeld met een verrekijker of een camera met goede zoomcapaciteiten. Nulwaarnemingen zijn ook belangrijk trouwens. Voer deze in als iep (onbekend) met de opmerking 'nulwaarneming'. In Amsterdam zal zeker verder worden gezocht en we zijn benieuwd waar de iepenpage zal worden gevonden. Maar ook op andere plekken is er kans, dus ga op zoek!
Tekst en foto’s: Albert Vliegenthart & Kars Veling, De Vlinderstichting