De das: warm welkom in Utrecht, zwaar belaagd in Limburg

In 2015 en 2016 is in het kader van het ‘Jaar van de Das’ een grote inventarisatie van dassenburchten georganiseerd. Vele organisaties en vrijwilligers hebben hieraan meegewerkt. Het doel van deze landelijke inventarisatie was het nauwkeurig in kaart brengen van dassenburchten in Nederland. De resultaten van de inventarisatie zijn positief: de das lijkt zich uit te breiden, een fantastisch resultaat voor een ooit ernstig bedreigde diersoort. In het lentenummer van Zoogdier worden de resultaten gepresenteerd (pdf; 0,4 MB).

De ruime verspreiding van de das (zie kaart hieronder), zoals vastgesteld in het ‘Jaar van de Das’, laat zien dat het na 30 jaar effectieve bescherming eindelijk weer de goede kant op gaat met de das in Nederland. Op basis van de resultaten kan geconcludeerd worden dat de verspreiding van de das in Nederland nog steeds groeit en dat de das over 15 tot 20 jaar wellicht weer net zo wijdverspreid kan voorkomen als rond 1900. Een belangrijke nuance is dat de groei vooral aan de randen van het verspreidingsgebied optreedt. In regio’s waar de soort al decennialang leeft, is de groei veel minder of is zelfs sprake van een daling van het aantal burchten en daarmee een daling van het aantal dassen.

De geconstateerde uitbreiding van de das is een geweldig resultaat van een jarenlang volgehouden effectief natuurbeschermingsbeleid. Desondanks moet gewaakt worden voor teveel optimisme. Met de terugkeer van de das in grote delen van Nederland is ook het aantal klachten over de das fors gestegen, gek genoeg vooral in die gebieden waar de soort al jarenlang voorkomt. Het lijkt er sterk op dat de tolerantie voor dassen terugloopt, waardoor illegale bestrijding mogelijk toeneemt. Het is aan de provincies om deze negatieve sentimenten in goede banen te leiden: door een effectieve bescherming van burchten en door middel van een goede schaderegeling. Als met alle belangen (natuur, economie, recreatie, woningbouw) rekening wordt gehouden, dan kan er prima samengeleefd worden met dassen. De das in Amelisweerd zal hoogstwaarschijnlijk moeten verhuizen, maar ook dat is een prima oplossing in een dichtbevolkt land als Nederland. Tegelijkertijd hebben de provincies met de inwerkingtreding van de nieuwe wet Natuurbescherming ook de morele en wettelijke verplichting om zorgvuldig om te gaan met de bestaande dassenpopulaties. Illegale bestrijding dient hard te worden aangepakt. Een succes van 30 jaar moet worden gevierd en volgehouden, zodat eenieder tot in lengte van jaren kan genieten van dassen in Nederland.

Zoogdier is het ledentijdschrift van de Zoogdiervereniging. Wil je ook de Zoogdier ontvangen? Of wil je iemand een abonnement cadeau doen? Dat kan heel gemakkelijk op de website van de Zoogdiervereniging.

Tekst: Maurice La Haye, Zoogdiervereniging
Foto: Aaldrik Pot
Kaart: Zoogdiervereniging