Dagvlinderjaar 2016

Zeldzaam staartblauwtje gezien

Tot 1933 werd er tien keer een staartblauwtje in Nederland gezien, maar daarna duurde het bijna tachtig jaar voor het weer eens raak was. In 2011 kwam de eerste waarneming van dit piepkleine blauwe vlindertje. Ook dit jaar zijn er staartblauwtjes gezien. Eén waarnemer meldde begin augustus een staartblauwtje in Limburg. Dat vrouwtje ging ook nog meteen eitjes leggen op rolklaver, dus er is ook al gewerkt aan de voortplanting. Daarmee is dit het zesde jaar op rij dat het staartblauwtje zich in ons land voortplant. Als hij dat tien jaar op rij doet, wordt het een zogenaamde standvlinder. De waarnemingen zijn tot nu toe beperkt tot het zuiden en oosten van ons land.

Eitjes en rupsen scheefbloemwitje

Vorig jaar (2015) waren de eerste waarnemingen van het scheefbloemwitje in Nederland. Ook dit jaar zijn exemplaren gezien en er is, op minimaal twee plaatsen, voortplanting geconstateerd. Er zijn eitjes afgezet en er zijn rupsen gevonden. Ook zijn er plaatselijk wel meer dan tien exemplaren gemeld. Het lijkt er dus op dat deze vlinder zich in ons land gaat vestigen. Het scheefbloemwitje heeft in Europa een enorme uitbreiding laten zien de afgelopen jaren. Van een zeldzame soort die hier en daar in berggebieden voorkwam, is het nu in grote delen van Duitsland een gewone tuinsoort geworden. Ook de waarnemingen in Nederland hebben voor een deel betrekking op tuinen. De waardplant, waarop de rupsen zijn gespecialiseerd, is scheefbloem (Iberis) en die staat ook in ons land met name in tuinen.

Iepenpage ook in Eindhoven en Amsterdam

De iepenpage was tot een jaar of wat geleden alleen bekend van een enkele locatie in Heerlen en Kerkrade in Limburg. Albert Vliegenthart, projectleider bij De Vlinderstichting en verantwoordelijk voor de iepenpage: “We zijn heel gericht gaan zoeken in Zuid-Limburg en met veel vrijwilligers en een grote tijdsinvestering bleek dat de iepenpage op veel meer plekken voorkomt dan we dachten”. Na uitgebreid onderzoek in Limburg en de Achterhoek, waar de soort ook bleek voor te komen, is dit jaar Eindhoven geïnventariseerd. Het blijkt dat de soort ook daar en verspreid door de stad aanwezig is. In Amsterdam is in de nazomer tevens een populatie ontdekt van deze zeer zeldzame vlinder. Niet in het Amsterdamse Bos of in een mooi stukje natuur, maar op de oprit van de rondweg A10. Komend jaar moet blijken of de soort wellicht op nog meer locaties in de hoofdstad te vinden is.

Superzeldzaam blauwtje in stadstuin

Het geraniumblauwtje is een zeldzame vlinder die niet eens elk jaar in Nederland wordt gemeld. Op 22 juli vond Sylvia van Leeuwen een geraniumblauwtje in haar tuin. Ze meldt als opmerking op Waarneming: “Hij zat in onze achtertuin. We hebben hem daar niet eerder gezien. De plant waar hij op zat is een Salvia microphylla en heeft in tuincentra de naam "hot lips", maar we hebben ook een vak geraniums in de tuin”. Het was een mooi vers exemplaar, die beide staartjes nog had. Die zijn kwetsbaar en als een vlinder wat langer heeft rond gevlogen dan ontbreken deze meestal. Het geraniumblauwtje komt oorspronkelijk uit Zuid-Afrika, maar is eind jaren 80 van de vorige eeuw op Mallorca verschenen en heeft zich bijna plaagvormig uitgebreid langs de hele Middellandse Zeekust. In warme zomers wordt hij wel eens vaker in Nederland aangetroffen, maar of hij zelfstandig is binnengekomen of is meegelift is niet duidelijk.

Tekst: Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto’s: Kars Veling (leadfoto: staartblauwtje) Marlie Huskens, Sylvia van Leeuwen