Fluwelen zwemkrabben zijn nu al aan de voortplanting begonnen
Stichting ANEMOONDe winter duurt misschien voor sommigen wel te lang, maar erg koud is deze dit jaar zeker niet. De zeewatertemperatuur is nog niet onder de 4 graden gezakt. In een “normale” Hollandse winter tikt de watertemperatuur in de Zeeuwse Delta vaak de één graad Celsius aan en kan deze zelfs gedurende enkele weken onder de twee graden blijven steken. Diverse krabbensoorten kunnen die langdurige kou niet overleven. Hooiwagenkrabben, Ruig krabbetjes en Fluwelen zwemkrabben sterven dan massaal en verdwijnen zelfs gedurende langere tijd uit de Zeeuwse Delta. Na de strenge winter van 1984-1985 was de Fluwelen zwemkrab tot 1988 afwezig in onze kustwateren, om daarna slechts langzaam aan een comeback te beginnen.
Een relatief warme winter, zoals we die nu beleven, heeft gevolgen voor de natuur boven en onder water. De natuur loopt meerdere weken voor op schema. Hoewel we die voorsprong niet overduidelijk onder water kunnen zien, is echter wel goed waar te nemen dat de gebruikelijke winterschade onder de drie vermelde krabbensoorten ook nu weer achterwege blijft. Recent is er zelfs door sportduikers een vrouwtje Fluwelen zwemkrab in de Oosterschelde aangetroffen met eitjes onder de buik. Ze overleven dus niet alleen de milde winters, maar komen ’s winters zelfs al tot voortplanting in onze kustwateren.
De Fluwelen zwemkrab is een wat exotisch uitziende, forse krab. Zoals zijn naam al doet vermoeden heeft hij een fluweelachtig uiterlijk. Het lijf is bedekt met fijne haartjes. Verder heeft de soort karakteristieke felrode ogen en blauwzwarte punten en strepen op de poten. Het is een agressieve krab en actieve jager. Het achterste pootpaar is afgeplat. Die kan hij gebruiken om zich over kortere afstanden zwemmend te verplaatsen. De soort staat in Frankrijk bekend als lekkernij.
Het is een typisch Europese zuidelijke soort: de krab wordt in de Middellandse Zee, langs de Noordwest-Afrikaanse kust en de gehele West-Europese kust gezien. Vroeger vormde de Nederlandse kust de noordgrens van deze soort. Nu wordt de Fluwelen zwemkrab ook al tot in het noorden van Noorwegen aangetroffen. De soort kan meerdere jaren oud worden. De oudere exemplaren zijn het grootst, met een breedte van het rugschild tot zo’n tien centimeter. Het zal niemand verbazen dat er momenteel, na alweer de zoveelste milde winter zowel in de Noordzee als in met name de westelijke en centrale Oosterschelde, heel veel hele grote Fluwelen zwemkrabben aangetroffen worden.
Fluwelen zwemkrab in de Oosterschelde (film: Mirjam van der Sanden)
De winter doet nu nog even zijn best. Af en toe hebben we een beetje nachtvorst en natte sneeuw. Maar Koning Winter gaat het niet meer redden. De Friezen krijgen ook dit jaar weer geen Elfstedentocht. Maar sportduikers zullen de komende zomer in onze kustwateren zeer waarschijnlijk nog meer en nog grotere Fluwelen zwemkrabben gaan aantreffen.
Tekst: Mirjam van der Sanden en Peter H van Bragt, Stichting ANEMOON
Foto's: Peter H van Bragt (leadfoto: Fluwelen zwemkrab); Bas van der Sanden
Film: Mirjam van der Sanden