Kolganzen hebben het heen-en-weer

Bericht uitgegeven door Sovon Vogelonderzoek Nederland [land] op [publicatiedatum]

Je kunt er bijna je klok op gelijk zetten: noordoostenwind eind september en de eerste grote groepen kolganzen komen aan. Op woensdag 30 september was het dan zover. Met al dagenlang een stevige wind in de rug arriveerden tienduizenden kolganzen. Boven telposten in het oosten van het land was de lucht vooral ‘s ochtends gevuld met hun gegak. En daarna kregen ze het heen-en-weer.

In de nacht van dinsdag op woensdag begon de aankomst van grote groepen kolganzen (ganzen kunnen ’s nachts ook prima vliegen), die doorzette tot in de late ochtend. Op trektelposten in het oosten van het land, zoals op het Balloërveld en De Oelemars werden tienduizenden kolganzen geteld. Een totaalschatting is moeilijk te maken, maar in elk geval kwamen vanuit het noordoosten minstens 100.000 kolganzen aan. Ongetwijfeld is dat een minimum, want niet overal zijn trektellers actief.

Heen-en-weer
Opmerkelijk is dat vanaf de middag van 30 september veel kolganzen weer noord- en oostwaarts begonnen te vliegen. In Groningen werden meer dan 20.000 kolganzen genoteerd die naar het oosten vlogen en op andere telposten werden er honderden gezien die weer terug leken te gaan. Op telpost Castricum aan Zee zag men bijvoorbeeld dat kolganzen vanaf de Noordzee terugkeerden. Blijkbaar waren door de stevige rugwind van 5 beaufort toch flink wat kolganzen (die toch goede vliegers zijn) op drift geraakt.

Algemeenste gans
In de winter is de kolgans met tegenwoordig ongeveer 850.000 exemplaren de meest algemene gans in Nederland (zie Verspreiding & trends). Veruit de belangrijkste provincie voor de soort is Friesland. In regio’s waar veel kolganzen verblijven, gaan liefhebbers weer op pad om ze niet alleen te tellen, maar ook te kijken of er geringde vogels tussen lopen en hoeveel jongen ze hebben meegenomen uit de broedgebieden op de toendra. Op basis daarvan is niet alleen iets te zeggen over de populatie-omvang van de kolgans, maar ook iets over de herkomst en de jaarlijkse overleving van deze inmiddels oer-Hollandse wintervogel.

Tekst: Albert de Jong, Sovon Vogelonderzoek Nederland
Foto: Harvey van Diek, Sovon Vogelonderzoek Nederland