Voor het eerst jonge houting ontdekt in Waal bij Gameren

Bericht uitgegeven door Stichting RAVON [land] op [publicatiedatum]

De houting wordt dankzij een herintroductieprogramma in het Duitse stroomgebied van de Rijn al weer een aantal jaren aangetroffen in Nederland. Volwassen dieren worden weer regelmatig gevangen maar over de plaatsen waar zij zich voortplanten is weinig bekend. De verbazing was daarom groot dat er een jonge houting van precies vier centimeter in het net zat tijdens de opnames voor Vara’s Vroege Vogels bij Gameren. Het gaat om een dier dat de afgelopen winter geboren is en het is voor het eerst dat zo’n jong exemplaar in de Waal werd aangetroffen. Een extra bewijs dat de ooit uitgestorven zalmachtige bezig is met een terugkomst in de Nederlandse rivieren.

De houting verdween uit de Nederlandse rivieren aan het begin van de twintigste eeuw maar is nu terug van weg geweest. In Duitsland heeft tussen 1996 en 2006 herintroductie plaatsgevonden en zijn bijna twee miljoen jonge houtingen uitgezet in het Rijnstroomgebied. Aanvankelijk werden er steeds meer volwassen houtingen in het IJsselmeer en in de benedenrivieren gevangen.

Enkele jaren na de herintroductie bleek dat er succesvolle natuurlijke voortplanting plaatsvond in het Rijnsysteem door de vangst van jonge houtingen in onder andere de Nieuwe Waterweg, het Haringvliet en het IJsselmeer. Uit zenderonderzoek, vangsten van geslachtsrijpe houtingen en zeer jonge larven wordt aangenomen dat houting hoofdzakelijk paait in de IJssel. De paai zelf is nog niet waargenomen.

Tijdens het onderzoek bij Gameren werd een vergelijking gemaakt tussen de visfauna in kunstmatige, met basaltblokken, verstevigde rivieroevers en de natuurlijke oevers van de meestromende nevengeul. De filmploeg van Vara’s Vroege Vogels was mee om dit onderzoek vast te leggen. In de oevers met basaltblokken bleek de exotische zwartbekgrondel de meest talrijke soort.

De natuurlijke oevers lieten een heel ander beeld zien met de vangst van tientallen alvers, jonge windes en slechts een enkele exoot in de vorm van roofblei en Pontische stroomgrondel. Bij het uitpluizen van de vangst stuitten we op een klein visje met vetvin en een ietwat vreemde onderstandige bek. Het bleek dat een precies vier centimeter lange houting, van amper een paar maanden oud, in het net was beland.

Deze zeer jonge houting laat ons zien dat er ook afgelopen winter weer met succes is gepaaid door de houtingpopulatie. En dat dit, naast de IJssel, ook plaatsvindt op andere plaatsen in het Rijnstroomgebied. Dat natuurlijke oevers en nevengeulen een belangrijke functie hebben voor typische riviervissen was al bekend, in dit geval voor de jonge houting als een tussenstation op weg naar de delta.
Zie ook de uitzending van Vara’s Vroege Vogels.

Tekst: Martijn Schiphouwer, Arthur de Bruin & Jan Kranenbarg, RAVON
Foto: Jelger Herder, Digital Nature; Jan Rulo, Vara