Onbekende vlinder op de hei

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting op maandag 8 juni 2009

Elk jaar in mei en juni komen er vragen binnen bij De Vlinderstichting over onbekende vlinders die men ziet en die niet in de boekjes staan. Dat moet dan wel echt een zeldzaamheid zijn!

Tegenwoordig worden er niet alleen meer vage beschrijvingen gegeven, maar heeft men vaak ook een foto gemaakt van het raadseldier al dan niet met de mobiele telefoon. Meestal blijkt het te gaan om een overdag actieve nachtvlinder. Deze staan niet in de ‘gewone’ vlinderboeken omdat deze zich meestal beperken tot de dagvlinders. Deze onderverdeling en vooral de naamgeving ervan is dan ook verwarrend. Van de 2000 soorten nachtvlinders die in ons land voorkomen vliegen de meeste wel alleen ’s nachts, maar zeker 100 tot 150 soorten kun je gewoon overdag aantreffen en het grootste deel daarvan is ook echt actief. Op de heide is de heispanner (foto rechts) een bekend voorbeeld. Deze algemene soort is opvallend aanwezig en veel van de vragen slaan dan ook op deze nachtvlinder.

Een andere opvallende verschijning is de sint-jacobsvlinder (foto links). Het is zittend niet eens zo’n heel opvallende vlinder, maar als hij vliegt valt het prachtige dieprood erg op. Het is een vrij gewone soort die verspreid over het hele land voorkomt. Vroeger zat hij vooral in de duinen, maar hij komt tegenwoordig ook op andere open plaatsen zoals heiden, bosranden, moerasachtige gebieden en tuinen voor. De rupsen zijn opvallend oranjegeel met zwarte banden en worden ook wel zebrarups genoemd. Ze zitten overdag open en bloot op de waardplant jacobskruiskruid. Ze eten vooral de bladeren en de bloemen; als er erg veel rupsen bij elkaar zitten, laten ze slechts een kale stengel over. De soort overwintert als pop in een losse cocon in de grond.

Tekst: Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto's: Andre den Ouden & Kars Veling