Honingorchis voorgoed uitgestorven op Schiermonnikoog?

Bericht uitgegeven door Werkgroep Europese Orchideeën [land] op [publicatiedatum]

Na 2003 zijn er op Schiermonnikoog geen meldingen meer gedaan van Honingorchis. Ondanks diverse zoekacties in de periode 2003 - 2013 is de soort niet meer aangetroffen op het eiland. Hierdoor lijkt de soort hier voorgoed te zijn uitgestorven. Nu komt de orchidee alleen nog voor in het Lauwersmeergebied. De Werkgroep Europese Orchideeën onderzoekt hoe we de soort kunnen behouden.

Uitgestorven?
Afgelopen maand hebben leden van de Werkgroep Europese Orchideeën (W.E.O.) Schiermonnikoog bezocht om de Honingorchis zoeken. Sinds 2003 is de soort namelijk niet meer op het eiland aangetroffen. In de periode 2003 -2013 is geregeld onderzoek gedaan naar het voorkomen van de orchidee op het eiland. Na diverse zoekacties lijkt de Honingorchis voorgoed te zijn uitgestorven op Schiermonnikoog. Op het eiland kwam de soort voor in diverse vochtige duinvalleien. Een deel van deze locaties zijn verloren gegaan door voortschrijdende successie, verdroging en verruiging van de vegetatie als gevolg hiervan. Honingorchis is namelijk gebonden aan relatief open vegetaties op een voldoende vochtige, kalkrijke bodem. 

Huidige verspreiding
Op dit moment komt de Honingorchis alleen nog voor in het Lauwersmeergebied. Afhankelijk van diverse factoren bloeien hier enkele tientallen tot wel 300 planten. Maar ook deze locatie heeft te kampen met voortschrijdende successie en natuurlijke ontkalking van het duinzand. Daarnaast zijn ook Reeën verzot op dit smakelijke hapje. Een deel van de planten was dus reeds verdwenen, al dus Hans Gartner (Staatsbosbeheer).

Toekomstperspectief
Het behoeft geen uitleg dat de toekomst voor een soort als Honingorchis er niet zo gunstig uit ziet. Op historische vindplaatsen zijn al tien jaar geen planten meer gevonden. Het opbrengen van maaisel uit het Lauwersmeergebied op Schiermonnikoog heeft (vooralsnog) geen resultaat gehad en de populatie in het Lauwersmeergebied blijft kwetsbaar. Binnen de W.E.O. is een levendige discussie ontstaan. De werkgroep onderzoekt op dit moment welke mogelijkheden er zijn om de soort te behouden.

Tekst en foto: Mark Meijrink, Werkgroep Europese Orchideeën