Zeldzame paddenstoel ontdekt in Nationaal Park De Meinweg

Bericht uitgegeven door ARK [land] op [publicatiedatum]

In Nationaal Park De Meinweg werd tijdens onderzoek voor de Natuurkwaliteitsimpuls Nationaal Park De Meinweg de dwergvaalhoed gevonden. Een zeldzame en bedreigde paddenstoel die kenmerkend is voor brandplekken. De paddenstoel groeide deze keer niet op een brandplek maar op de resten van een wild zwijn dat was neergelegd in het kader van Dood Doet Leven.

Dood wild zwijn
Vrijdag 1 juni 2012 kreeg een vrouwelijk wild zwijn haar laatste rustplaats op een afgelegen plek in De Meinweg. De volgende dag deden kraaien zich tegoed aan het karkas, waarna al snel aasvliegen en -kevers het overnamen.

Op maandag 1 oktober 2012 was er van het zwijn niet veel meer te zien dan een grote kale plek. Wel vielen een aantal paddenstoelen op. Deze groeiden op de open plek en aan de rand van waar eens het kadaver lag. Bij controle door een paddenstoelendeskundige bleken er vier soorten paddenstoelen te groeien: gewone fopzwam, krulzoom, rimpelige melkzwam en, dit werd na microscopisch onderzoek duidelijk, een dwergvaalhoed. De eerste drie zijn (zeer) algemene soorten. De dwergvaalhoed staat op de Rode Lijst als bedreigd en is in de periode 2000 tot 2007 met circa 75 procent afgenomen ten opzichte van de periode 1900 tot 1983.

Toename voedingsstoffen
De dwergvaalhoed wordt ook wel als brandplekpaddenstoel gezien. Een paddenstoel die dus goed weet om te gaan met een enorme toename aan voedingsstoffen in de bodem. In dit geval niet door brand maar door de afbraak van een wild zwijn. De afbraak van een groot dood dier zorgt ervoor dat in korte tijd lokaal een sterke toename ontstaat aan voedingsstoffen in de bodem. Weinig planten weten hier mee om te gaan, waardoor in eerste instantie een open plek ontstaat. Een plek voor specialisten. Soms duurt het maanden voordat er weer planten groeien en zeker in voedselarme systemen is de ligplek van een dood dier vaak nog jarenlang aan de plantengroei af te lezen. Soorten die van stikstofrijke bodem houden zien hier hun kans.

Dood doet Leven
Met Dood doet Leven werken natuurorganisaties samen aan de terugkeer van grote dode dieren in de natuur en daarmee aan de terugkeer van zeldzame aaseters. Dood hout in de natuur is niet meer weg te denken uit het natuurbeheer. Dode dieren zijn minstens zo belangrijk, maar zijn nog geen algemeen gedachtengoed. Een gemiste kans want de aasetergemeenschap is enorm divers. Veel diersoorten zijn hiervan afhankelijk of profiteren er van. En nu blijkt zelfs de zeldzame dwergvaalhoed hiervan te profiteren.

Natuurkwaliteitsimpuls Nationaal Park De Meinweg
In het kader van de Natuurkwaliteitsimpuls Nationaal Park De Meinweg vindt met financiële steun van de provincie Limburg grootschalig onderzoek plaats naar de biodiversiteit. Het onderzoek wordt uitgevoerd door het Natuurhistorisch Genootschap en Staatsbosbeheer van 2010 tot 2013. Met het onderzoek is nu al een zeer grote variatie van soortgroepen met meer dan 6.000 soorten in de Meinweg aangetoond.

Tekst: Bart Beekers en Twan Teunissen, ARK; Peter Eenshuistra en Ton Lenders, Natuurhistorisch Genootschap in Limburg
Foto: Leif & Anita Stridvall