Eindelijk lente!
Bericht uitgegeven door Natuurpunt Studie [land] op [publicatiedatum]
Het voorbije weekend kregen we wat zon, wat meteen resulteerde in de nodige vlinderwaarnemingen, verhoogde zangactiviteit bij broedvogels,... De lente heeft nu wel een inhaalbeweging te maken. Het verhaal over de achterstand bij planten kon u hier al lezen, hieronder belichten we hoe het gesteld is met vogels en insecten.
Het contrast met maart 2012 kon niet groter zijn. Wanneer de voorbije maartmaand vergelijken met die van vorig jaar via statistieken op waarnemingen.be komen daaruit enorme verschillen naar voren. De Gehoornde metselbij is een klassieke soort van het vroege voorjaar: in maart 2012 werden wel tien maal zoveel exemplaren genoteerd in vergelijking met dit jaar. Ook werden er in maart 2012 vier maal zoveel exemplaren van Citroenvlinder gemeld als in maart 2013. Voor de Dagpauwoog is het contrast nog sterker: 81 exemplaren dit jaar tegenover 1988 exemplaren vorig jaar. En op het eerste Boomblauwtje is het nog steeds wachten!
Voor nachtvlinders is het verschil tussen beide jaren mogelijk nog groter omdat een aantal soorten waarvan de vliegperiode in maart piekt vorig jaar een absoluut topjaar beleefden. Dat valt vooral op bij de Kleine voorjaarsuil: de 120 exemplaren van maart 2013 verbleken bij de meer dan 71.000 exemplaren die in maart 2012 werden ingevoerd. Bij andere soorten is het verschil minder groot, maar desalniettemin spectaculair . Als laatste voorbeeld de Nunvlinder, waarvan 5.826 exemplaren werden ingevoerd in 2012 en 75 dit jaar.
Uiteraard wordt dat soort statistieken vertekend door waarnemerseffecten: met koud weer gaan ook minder mensen op stap waardoor er sowieso minder gezien wordt. Desondanks is het contrast zo groot dat duidelijk is dat de lente een stuk later is dan vorige jaren. Als we vergelijken met de drie voorgaande jaren dan blijkt dat 2012 een uitschieter in positieve zin was, terwijl 2013 dat in negatieve zin is. Onderstaande figuur toont de aantallen Boomblauwtje, zingende (!) Zwarte roodstaarten en zingende Zwartkoppen in maart de afgelopen vier jaar.
Van een hoop trekvogels was duidelijk dat ze in de maand maart wel gearriveerd zijn, maar helemaal niet aan zingen toekwamen. Dat was ondermeer het geval bij Tjiftjaf en Blauwborst. Van sommige weidevogels werd zelfs gedocumenteerd dat ze op hun passen terugkeerden. Een Grutto die op 19 maart in Koudum (Friesland) vertoefde, zat op 4 april weer in Klemskerke (West-Vlaanderen). Ook een geringde Tureluur vloog na zijn aankomst op een Nederlandse broedstek weer 300 km naar het zuiden.
De komende week is dan ook voor natuurliefhebbers een bijzonder boeiende tijd. Gaan kikkers en padden nog massaal eieren leggen, of volgen ze eerder het knorren van de maag dan de hormonen? Gaan die typische maartnachtvlinders zich nu nog herpakken? Hebben Citroenvlinders de voorbije koudeperiode goed overleefd? Ondermeer met waarnemingen.be hopen we de antwoorden op deze vraag te achterhalen. Wordt vervolgd!
Tekst: Wim Veraghtert, Natuurpunt Studie
Foto's: