Vallisneria

Aquariumplant Vallisneria vaste grond onder voeten in Biesbosch

FLORON
3-OKT-2011 - Recent is in nationaal park De Biesbosch langs de Nieuwe Merwede Vallisneria spiralis aangetroffen. De soort was van lang geleden ook uit deze omgeving bekend, maar recente waarnemingen ontbraken. Gezien de omvang van de populatie lijkt het echter waarschijnlijk dat deze waterplanten hier al langer voorkomen.

Bericht uitgegeven door FLORON op [publicatiedatum]

Recent is in nationaal park De Biesbosch Vallisneria spiralis aangetroffen. De soort was van lang geleden ook uit deze omgeving bekend, maar recente waarnemingen ontbraken. Gezien de omvang van de populatie moeten deze waterplanten hier al aanzienlijk langer voorkomen.

Vallisneria, zoals ook de Nederlandse naam luidt, is een in de bodem wortelende waterplant die vooral bij aquariumhouders bekendheid geniet. Onder floristen is hij minder gezien. Letterlijk, want als ondergedoken waterplant die het ook onder troebele omstandigheden lijkt uit te houden, zul je hem niet snel vinden. De kans om deze plant in het wild tegen te komen is ook niet zo groot. Alleen uit de Biesbosch en de omgeving van Maastricht zijn vondsten bekend. In de Biesbosch nu op 2 locaties langs de Nieuwe Merwede en op 1 locatie in de Dordtse Biesbosch. Met in totaal wel tienduizenden planten!

Vallisneria in de Dordtse Biesbosch. Door de lage waterstand als gevolg van aanhoudende oostenwind steken de bladen boven het wateroppervlak uit (foto: Jacques van der Neut)

Een gevaar bij waterplanten die ook bij aquariumhouders bekend zijn, is dat uitheemse exemplaren in het wild terechtkomen. Dat kan gebeuren als ‘de plant met het aquariumwater wordt weggegooid’. Daarom is Vallisneria ook in dat opzicht wellicht een minder graag geziene soort. Van deze waterplant zijn echter weinig meldingen van dit soort ‘ontsnappingen’ bekend. Projecten gericht op invasieve exotische (water)planten richten er dan ook geen speciale aandacht op.

Toch wordt het voorkomen van de soort wel in verband gebracht met de temperatuur. Het oorspronkelijke gebied van herkomst is Noord-Afrika en Zuidwest-Europa. Een vondst van enkele jaren geleden nabij Eijsden werd als verwilderd aangemerkt, maar ligt relatief dicht bij de eerste gedocumenteerde melding in ons land. Dat was rond 1960 toen Vallisneria werd aangetroffen in het kanaal van Maastricht naar Luik en ook ten noorden van Maastricht. Ook toen werd er rekening mee gehouden dat het om eerder verwilderde exemplaren uit een aquarium kon gaan, maar de soort kreeg wel vaste grond onder de voeten. Het betrof meerdere populaties, met soms grote aantallen, die tenminste enkele jaren standhielden. Vermeld wordt dat koud weer in voorjaar en zomer van 1962 de groei zichtbaar remde.

De nieuwe vondsten in de Biesbosch geven aan dat Vallisneria zich blijkbaar staande weet te houden. Ook in perioden met koude winters. Hoe het de populatie in de toekomst vergaat zal moeten blijken. Boswachter Jacques van der Neut van Staatsbosbeheer, die samen met collega Theo Muusse de recente meldingen boven water bracht, zal daar vast op toezien.

Tekst: Wout van der Slikke, FLORON
Foto: Jacques van der Neut, Staatsbosbeheer