Veel zomervogels beleven een goed (voor)jaar

Bericht uitgegeven door SOVON Vogelonderzoek Nederland op [publicatiedatum]

De eerste signalen uit het veld van onze broedvogeltellers duiden erop dat het een goed jaar is voor de meeste zomervogels. Veel kleine zangvogelsoorten die in Afrika overwinteren zijn in mooie aantallen teruggekomen. Helaas is de zomertortel een negatieve uitzondering.

Hogere aantallen
De winnaars onder de Afrika-gangers zijn vooral te vinden onder soorten uit bossen zoals de fluiter, gekraagde roodstaart en bonte vliegenvanger; soorten van struwelen als grasmus en tuinfluiter; maar ook de wat schaarsere soorten uit moerasgebieden zoals snor, rietzanger en grote karekiet. En dat is goed nieuws want een aantal van deze lange-afstandstrekkers deden het heel slecht de laatste decennia. Enkele van hen staan dan ook op de Rode Lijst of dreigen er op te komen. Een mogelijke verklaring voor het gunstige jaar dat deze soorten beleven, vormt de relatief natte winter in de Sahel, een belangrijk overwinterings- en doortrekgebied. In het verleden bleken droge seizoenen in de Sahel samen te vallen met sterke afnames van veel soorten. Dat er momenteel veel kwartels in ons land verblijven, kan zowel met de situatie in Afrika als Zuid-Europa te maken hebben. Deze soort staat bekend om zijn sterke jaarlijkse aantalsfluctuaties.

Opvallend laat
Opvallend is overigens wel de late binnenkomst van bepaalde soorten die via een oostelijke trekweg Europa inkomen. Waarschijnlijk door langdurig slecht weer in Oost-Afrika lijken soorten als grauwe klauwier en bosrietzanger nogal te zijn opgehouden op hun terugweg. Uit meerdere delen van Europa bereiken ons eensluidende berichten dat dit bij met name de grauwe klauwier mogelijk zou kunnen leiden tot een jaar met slechte broedresultaten. Op veel plekken in ons land zijn nog lang niet alle territoria bezet. De komende weken, wanneer de uiteindelijk aantallen kunnen worden vastgesteld, zal moeten blijken of de stand bijtrekt.

Zomertortel vormt uitzondering
Helaas gaat het niet alle Afrika-gangers voor de wind dit jaar. De zomertortel, een kleine duivensoort die vroeger heel gewoon was in bossen en struwelen, stond al op de Rode Lijst vanwege de sterke achteruitgang, maar 2011 is een regelrecht rampjaar.

Tekst: SOVON Vogelonderzoek Nederland
Foto's: IVN Vecht & Plassengebied; Mark Zekhuis, Saxifraga