Kamferalant alleen langs snelwegen?

Bericht uitgegeven door FLORON op [publicatiedatum]

Kamferalant is betrekkelijk nieuw in de Nederlandse flora. De soort wordt vooral langs autosnelwegen op de zandgronden gevonden. Vooral in het zand pal naast het asfalt. Of komt hij ook op andere plaatsen voor?

Kamferalant (Dittrichia graveolens) behoort tot de Composietenfamilie. Hij heeft kleine gele bloemhoofdjes en als de blaadjes gekneusd worden, valt de sterke (kamfer)geur op. De soort is oorspronkelijk afkomstig uit Zuid- en Midden-Europa. Waarschijnlijk heeft hij via de Duitse snelwegen de weg naar onze streken gevonden. De eerste vondst in Nederland dateert uit 1938, maar later is de soort in ons land lange tijd niet meer waargenomen. In recente tijd dateert de eerste vondst uit 1994.

Zelf ken ik de Kamferalant sinds het najaar van 2006 toen Mariet van Gelder hem vond op het stationsterrein van ’t Harde. Behalve op het stationsterrein werd hij ook aangetroffen langs de oprit naar de A28, op een bedrijventerrein tussen station en A28, en op een braakliggend terrein noord van de A28. In het daaropvolgende jaar kwamen er ook vondsten langs andere snelwegen (A1, A50, A58 en A73), uit woonwijken (in Winschoten en Hengelo) en van de Waaloever (ten oosten van Nijmegen).

De jaren daarna ben ik de soort in de eigen omgeving (Veluwe) blijven volgen. Op de al bekende groeiplaatsen werd hij steeds teruggevonden, maar op andere potentiële groeiplaatsen werd hij (bijna) nooit aangetroffen. Afgelopen herfst kon ik de soort in slechts 4 kilometerhokken langs de A28 op de Noordwest-Veluwe terugvinden. Ook kwamen de planten pas na half september in bloei. Ik dacht een en ander te kunnen verklaren vanwege de betrekkelijk koude winter en het koude voorjaar, waardoor de planten minder gemakkelijk of later zouden kunnen ontkiemen!

Maar ….
Om te controleren of mijn bevindingen klopten heb ik waarneming.nl er op nagekeken, waar veel plantenvondsten worden gemeld. De resultaten daar weerspraken mijn conclusie! Uit maar liefs 53 kilometerhokken zijn meldingen bekend. De groeiplaatsen zijn voornamelijk beperkt tot de zandgebieden in het oosten en zuiden van het land, met een sterke nadruk op de snelwegen op en rond de Veluwe. Waarschijnlijk komt de plant in meer (snelweg)kilometerhokken voor, want bij diverse vondsten werd opgemerkt dat de plant in de middenberm was waargenomen. Met dank aan de files…

Oproep
Het overzicht van de recente meldingen weerspreekt de veronderstelling dat Kamferalant erg te lijden heeft gehad van de koude winterperiode. Verder lijkt het erop dat de soort zich ook na enkele inburgeringsjaren nog vrijwel niet buiten snelwegbermen begeeft. Maar wellicht zijn er nog aanvullende waarnemingen uit afgelopen jaren die ook dat beeld nuanceren. Wie de soort van andere plekken kent wordt daarom verzocht dit te melden. Vooral ook plekken waar geen verband kan worden gelegd met een snelweg.

>>Meldingen op waarneming.nl of een mail naar edeboer008@planet.nl.

Tekst en foto: Egbert de Boer, FLORON