Bleke schubwortel is een zeldzame sapzuiger
FLORONBericht uitgegeven door FLORON op donderdag 20 mei 2010
Bleke schubwortel. Het is ook een mooie scheldnaam, maar in de eerste plaats een bijzondere plant. Weinigen zullen hem in Nederland gezien hebben, want deze parasiet is een zeldzaam baasje dat bovendien alleen in het voorjaar te vinden is.
Bleke schubwortel (Lathraea squamaria) komt voor in Midden- en West-Europa en in aangrenzend Azië. Het is eigenlijk een gebergteplant en dichter bij huis is hij dan ook vooral te vinden in heuvelland als de Eifel en de Ardennen. Ook ons eigen Limburgse heuvelland kende tot 1930 een vindplaats, maar daarna werd lange tijd gedacht dat de soort uit ons land verdwenen was.
Een jaar of tien geleden kwam echter een opmerkelijk bericht uit Ridderkerk: bleke schubwortel was daar door medewerkers van de plantsoenendienst ontdekt. Vreemd zo’n nieuwe vindplaats ver buiten het bekende verspreidingsgebied. Vooral als je bedenkt dat de verspreiding van zaden van schubwortel, zoals bij veel planten, via mieren verloopt. Daarom lijkt aannemelijk dat de planten uit Ridderkerk met het pootgoed van bomen zijn meegekomen. Schubwortel is namelijk een echte parasiet die door het ontbreken van bladgroen voor zijn voedingsstoffen aangewezen is op andere planten. Bij schubwortel zijn dat boomwortels, waar de plant het sap uit zuigt. Waarschijnlijk spelen de schubben op de vertakte wortelstok, waaraan dit geslacht haar naam ontleent, daarbij een rol. Het voorjaar, de periode waarin de sapstroom veel koolhydraten bevat, is dan ook hét moment voor deze plant om het belangrijkste deel van zijn levenscyclus te volbrengen.
Wie schubwortels dit jaar nog wil zien moet er dan ook gauw bij zijn. Je kunt daarvoor het beste terecht in diverse heemtuinen waar ze met succes gekweekt worden. Dan betreft het overigens wel het broertje van ‘de bleke’: de Prachtschubwortel. Zeker zo mooi om te zien, maar als scheldnaam beduidend minder geschikt.
Tekst en foto: Wout van der Slikke, FLORON