Oranjefeest bij de buren
FLORONBericht uitgegeven door FLORON op vrijdag 30 april 2010
Je kunt je kleur maar mee hebben. Met de Roggelelie, vroeger ook wel Oranjelelie genoemd, zit dat wel goed. Deze, bij ons in het wild vrijwel uitgestorven, akkerplant mag zich al jaren in Koninklijke belangstelling verheugen.
Dat veranderde overigens weinig aan de achteruitgang die deze soort in ons land doorgemaakte. Roggelelie kwam lang geleden uitbundig voor op roggeakkers van Drentse esgronden. Het aantal nam in de loop van de vorige eeuw echter sterk af en halverwege de jaren ’80 werd geconstateerd dat de soort uit ons land verdwenen was.
In het wild althans, want dankzij haar opvallende verschijning was dit bolgewas ook in trek als tuinplant. Nader onderzoek op initiatief van Fred Bos leverde in de jaren daarop veel informatie over vindplaatsen van de inheemse Roggelelie in tuinen. We zien hier een parallel met het verhaal over Wilde narcis. Particuliere tuinen fungeren onbedoeld als overlevingsplek voor soorten die hier in het wild dreigen te verdwijnen. Overigens is dat in het geval van botanische tuinen nu juist één van de functies van de tuin. Bij de Roggelelie geldt dat wellicht ook voor de tuinen van paleis het Loo, waar deze soort vanwege haar koninklijk karakter ook werd ondergebracht.
Dat Roggelelies in het wild verzameld werden ten behoeve van de tuin zal het voorkomen van de soort in de natuur soms geen goed hebben gedaan. De belangrijkste oorzaak van de achteruitgang lijkt echter vooral te liggen in de veranderde landbouwmethode. Men veronderstelt dat de soort baat had bij het ondiep ploegen met behulp van een paard. Hierbij worden de bollen gesplitst en vind verdere verspreiding plaats. Roggeakkers met een dergelijke bewerking zul je in onze streken weinig meer aantreffen.
Wie Roggelelie in het wild wil zien kan in juni over de grens in Duitsland terecht. Daar houden ze bij de akkerreservaten in Govelin tijdens de bloeitijd van de Roggelelie zelfs heuse ‘lilienfesten’. Meer daarover is te vinden in de net uitgebrachte aflevering van FloronNieuws. Daarin staan ook nog tientallen andere aankondigingen van plantenexcursies in 2010. Zie www.floron.nl.
Tekst: Wout van der Slikke, FLORON
Foto: Denis Barthel, GNU-Licentie voor Vrije Documentatie