Nachtzwaluw profiteert van toenemende warmte
Bericht uitgegeven op donderdag 4 juni 2009
Het gaat buitengewoon goed met de nachtzwaluw in Veluwezoom. Waar in 1980 nog vijftien broedparen werden geteld in het Nationaal Park telt de Vogelwerkgroep Arnhem nu tachtig broedparen. De steeds droger en warmer wordende zomers, het afsluiten en verkeersluw maken van wegen en het inzetten van verschillende grazers zijn de belangrijkste factoren in dit succes.
Heispanners en andere nachtvlinders
De nachtzwaluw voedt zich met vliegende insecten zoals (nacht)vlinders, vliegen en kevers die dankzij de toenemende warmte ook in aantal groeien. Ook Schotse Hooglanders en IJslandse paarden dragen bij aan het succes. De dieren zorgen door vertrapping voor voldoende open, zanderige plekken; plekken waar de nachtzwaluw graag broedt. En kevers en nachtvlinders hebben bovendien een rijke maaltijd aan de uitwerpselen van de dieren. Ook houden de grazers de heide open door jonge opslag op te vreten. Samen met de beheerders van Natuurmonumenten zorgen ze zo voor een open heide met diffuse overgangen naar het bos, precies het landschap waar de nachtzwaluw zich in thuis voelt.
De nachtzwaluw, overigens geen familie van de zwaluw, arriveert elk jaar in mei in Nederland om na het broeden in augustus weer te vertrekken naar tropisch Afrika. Een broedpaar broedt samen twee spierwitte eieren uit waarna ze de jongen samen voeden. In uitzonderlijk goede zomers zorgt het vrouwtje voor een tweede legsel, terwijl het mannetje het eerste legsel voedt.
Geitenmelker
Dankzij hun nachtelijke leven en perfecte schutkleur is maar weinig bekend over de dieren. Dit mysterieuze bestaan en zijn wijd open gesperde snavel leverde de nachtzwaluw vroeger de naam geitenmelker op, omdat werd gedacht dat de vogel ’s nachts melk dronk bij schapen en geiten.
Omdat de dieren maar moeilijk zijn te zien, brengt de Vogelwerkgroep Arnhem de hoeveelheid nachtzwaluwen in kaart door tegen de schemer te inventariseren op geluid. De mannetjes maken een opvallend snorrend geluid (te beluisteren op de website van Vogelbescherming Nederland) dat in de verte doet denken aan kikkers of krekels. Met dit geluid en door in de vleugels te klappen bakenen de mannetjes hun territorium af. De vrouwtjes en mannetjes communiceren verder door een kenmerkend tuwiet-geluid.
Ga mee op nachtzwaluw excursie
Nachtzwaluwen zien en horen is lastig; de gebieden van Natuurmonumenten zijn ’s nachts niet toegankelijk en bovendien is het moeilijk ze te vinden. Gelukkig organiseren de boswachters van Natuurmonumenten regelmatig avondexcursies in verschillende delen van het land. Zie www.natuurmonumenten.nl voor meer informatie over excursies bij u in de buurt.
Bron: www.natuurmonumenten.nl
Foto: IVN Vecht & Plassengebied