Bruine kikkers slachtoffers van vrieskou?

Bericht uitgegeven door RAVON op zaterdag 21 februari 2009.

Hoewel de meeste mensen enorm hebben genoten van de kou en het feit dat we – sinds vele jaren – eindelijk weer eens op natuurijs konden schaatsen, blijken de bruine kikkers minder gelukkig te zijn met het weer van de afgelopen maanden. Nu de meeste vijvers weer ijsvrij zijn, ontdekken veel mensen grote aantallen opgeblazen kikkers die aan de oppervlakte drijven.

De doodsoorzaak is echter niet de kou, maar een zuurstoftekort waardoor de dieren verdrinken. Er is geen uitwisseling tussen het water en de lucht. Onder het ijs gaat de omzetting van organische stoffen door. Daarvoor wordt zuurstof verbruikt. Omdat de bodem van veel tuinvijvers van kunststof is, vindt ook daar geen uitwisseling plaats. Als deze situatie langere tijd voortduurt ontstaat er een zuurstoftekort.

Een oplossing voor dit probleem is om te voorkomen dat de vijver volledig dicht vriest. Dit kan met behulp van zogenaamde ijsvrijhouders die in de handel te koop zijn, maar ook door bijvoorbeeld een flinke bos riet in het water te steken. Voor de meeste winters in ons land werkt dit prima. Met de strenge vorst van de afgelopen periode is het echter niet altijd eenvoudig om kleinere vijvers (gedeeltelijk) ijsvrij te houden.

Overigens komt het probleem ook onder natuurlijke omstandigheden voor. Daar waar poelen of sloten volledig dichtvriezen, vallen soms ook vele slachtoffers onder de bruine kikker. Er zijn gevallen bekend waar na de dooi in één sloot (van twee meter breed en een meter diep) over een afstand van driehonderd meter zo'n 350 dode dieren in het water dreven.

Tekst: Arnold van Rijsewijk en Tamira Hankman, RAVON
Foto: Arnold van Rijsewijk, RAVON (boven) en Mike Hirschler (onder)