Daar moet op gedronken worden

Bericht uitgegeven door De Natuurkalender op zondag 31 augustus 2008

Het is weer druiventijd in Nederland. Dat klinkt misschien wat vreemd, maar door introductie van vroegrijpe druivenrassen kunnen druiven hier steeds beter groeien. Er komen dan ook steeds meer wijngaarden in ons land.

Druiven zijn de vruchten van de wijnstok (Vitis vinifera). Deze plant behoort tot een familie waaronder ook de wilde wingerd valt en verder veel lianen en kruidachtige planten uit tropische streken en warme gematigde streken. De wilde wijnstok maakt houtige stengels, die wel 30 meter lang kunnen worden. De plant is een goede klimmer en kruiper, zodat hij altijd het licht kan vinden. De wilde soort is tweehuizig. Dat wil zeggen dat een individu alleen mannelijke of alleen vrouwelijke bloemen heeft en er dus altijd twee individuen nodig zijn om bevruchting te laten plaatsvinden. Dit is natuurlijk niet ideaal voor de wijnbouw. Daarom wordt er in de wijnbouw gewerkt met de gecultiveerde wijnstok. Die is eenhuizig, waardoor er mannelijke en vrouwelijke bloemen voorkomen op een individu en elk individu zo vruchten oplevert. Wijnbouw is overigens al zeer oud. Er zijn vondsten gedaan waaruit valt af te leiden dat er 5000 jaar geleden al druiven werden geteeld voor de wijnproductie.

Druiven worden niet alleen gebruikt voor het maken van wijn, maar ook voor de productie van druivensap, druivenpitolie en rozijnen. Natuurlijk zijn er ook druiven die gewoon gegeten kunnen worden. Deze zogeheten tafeldruiven komen vooral uit landen rond de Middellandse Zee. Wijnbouw vinden we tegenwoordig ook in veel andere delen van de wereld, zoals Zuid-Amerika, Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland. Ook in Europa worden op steeds meer plekken wijngaarden aangelegd. De noordelijke wijnbouwgrens schuift langzaam op. Lag deze een aantal jaren geleden nog ter hoogte van Maastricht, nu ligt de grens al bij de Waddeneilanden. Dit komt nu eens een keer niet door de stijgende temperatuur in Nederland, maar doordat er nieuwe druivenrassen beschikbaar zijn gekomen. Men wilde rassen kweken die resistent zijn tegen meeldauw en kruiste daarom Amerikaanse druivenrassen. De druiven van de nieuwe rassen bleken ook zo’n drie weken eerder te rijpen dan bij gebruikelijke rassen en daardoor kunnen ze in Nederland goed groeien en een goede druivenopbrengst leveren. Het aantal wijngaarden in ons land is sinds de komst van deze druivenrassen dan ook flink gestegen. De vroegrijpheid van de druiven brengt bovendien met zich mee dat er minder bestrijdingsmiddelen hoeven te worden gebruikt, waardoor de Nederlandse wijn op een milieuvriendelijkere manier geproduceerd kan worden.

De eerste druiven zijn dus rond deze tijd rijp. Wie wil gaan genieten van een lekker glaasje wijn van eigen bodem, zal nog even geduld moeten hebben. Maar ook in ons land groeien er druiven die goed eetbaar zijn. Dus ga snel op zoek naar deze heerlijke versnapering!

Tekst en foto: Renske Terhürne, De Natuurkalender

Geraadpleegde bronnen:
Kalkman, C., 2003. Planten voor dagelijks gebruik. www.wijngaardwageningseberg.nl