Voorbije vorstperiode gouden tijd voor strandjutters
Stichting ANEMOONBericht uitgegeven door Stichting ANEMOON [land] op [publicatiedatum]
De schaatsliefhebbers waren blij met de achter ons liggende vorstperiode. Nu die periode al weer tot het verleden behoort en het kwik ruim boven de tien graden is gestegen zijn het de strandjutters, die oog hebben voor de pareltjes van de natuur, die blij zijn met die vorstperiode. De kou en de toen snel gedaalde zeewatertemperatuur heeft een behoorlijke slachting aangericht in de mariene natuur en de slachtoffers spoelen nu massaal aan op onze kust. Daar zitten ook dieren tussen die we zelden op onze stranden aantreffen. Een mooi voorbeeld daarvan zijn de Ingegraven slangsterren die recent op het strand bij De Panne zijn aangetroffen.
De Ingegraven slangster, Amphiura brachiata, is een fraaie zeester die bekend is van de Belgische en Nederlandse Noordzee en de westelijke Zeeuwse Delta. Zoals zijn naam al suggereert leeft hij ingegraven in de zanderige zeebodem. Uitsluitend de punten van zijn lange kronkelige armen steken om voedsel te verzamelen boven het zand uit. Zijn specifieke leefomgeving en het feit dat hij in de Delta slechts zeer schaars voorkomt maakt dat hij zelden door sportduikers gezien of door strandjutters op het strand wordt aangetroffen.
Door de korte maar heftige vorstperiode die nu alweer ver achter ons lijkt te liggen, is de zeewatertemperatuur tijdelijk snel gedaald. Veel organismen die op onze kust voorkomen zijn gevoelig voor deze lage watertemperatuur en hebben massaal het loodje gelegd. Na de vorstperiode en bij gunstige aflandige wind spoelen de dode, en vaak ook sterk verzwakte nog halflevende dieren, massaal op onze stranden aan. Het zijn nu dus goede tijden voor strandjutters die op zoek zijn naar bijzondere waarnemingen. Zij weten als geen ander dat na iedere stevige vorstperiode de stranden vol kunnen liggen met zeedieren die de strenge winter niet hebben overleefd. Het zijn vooral de restanten van krabben en weekdieren, maar ook zeesterren die nu in grote aantallen op de stranden aanspoelen. Daar zitten naast algemeen voorkomende soorten ook regelmatig zeldzamer voorkomende soorten tussen. Recent heeft een strandjutter op het strand bij De Panne twee exemplaren van de Ingegraven slangster gevonden.
Hoewel dit fraaie zeediertje op de Noordzee zeker niet zeldzaam is zijn strandjuttersvondsten en waarnemingen door sportduikers wel zeer zeldzaam. De Ingegraven slangsterren werden aangetroffen tussen duizenden Gewone zeesterren en Gewone slangsterren, honderden Gewone en Grijze zwemkrabben, zeeappels, Zeepieren, Kokkels, Grote strandschelpen enzovoort.. Duizenden aangespoelde Amerikaanse zwaardscheden met veel vleesresten vielen ten prooi aan meeuwen en scholeksters. Door de draaiende wind was een dag later alles helaas weer naar zee gespoeld. De moraal van dit verhaal: als de schaatsen het vet in gaan zijn het gouden tijden voor de natuurminnende strandjutters.
Tekst: Peter H. van Bragt, Stichting Anemoon
Foto’s: Peter H. van Bragt; Lode Janssens