Honingzwammen erg laat dit jaar

Bericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging op [publicatiedatum]

Terwijl veruit de meeste paddenstoelen in augustus en september verschijnen, is de Honingzwam met begin oktober altijd wat later. Met deze verschijningsperiode staat de Honingzwam bekend als “betrouwbaar”, maar dit jaar is de Honingzwam nog maar sporadisch aangetroffen. Dit is extreem laat voor half oktober: gewoonlijk staan de bossen in oktober helemaal vol met Honingzwammen.

Honingzwammen behoren tot de meest algemene en opvallende paddenstoelen van Nederland. Wanneer zij in de bossen verschijnen, kan niemand eromheen: gigantische bundels honingkleurige paddenstoelen op dood of levend hout. Onduidelijk is waarom de Honingzwam dit jaar zo weinig paddenstoelen vormt. Aangezien paddenstoelen van de Honingzwam erg gevoelig zijn voor nachtvorst, zullen ze dit jaar, als ze al massaal verschijnen, waarschijnlijk maar heel kort aanwezig zijn. Soms verschijnen Honingzwammen na een vorstperiode in oktober als het daarna weer wat warmer wordt.

Het uitblijven van de Honingzwammen is waarschijnlijk een natuurlijk fenomeen dat te maken heeft met toevalligheden in het weer, met name in de neerslag. Daarmee is dan ook gezegd dat dit uitblijven niet per se ‘erg’ is. In Nederland zijn de Echte honingzwam (Armillaria mellea), vooral op rijke gronden en in tuinen, en de Sombere honingzwam (Armillaria ostoyae), vooral op arme gronden in bossen, in staat gezonde bomen aan te tasten. Daarnaast zijn er nog soorten die alleen dood hout opruimen. Het uitblijven van paddenstoelen maakt dat ze dit jaar nauwelijks sporen verspreiden. De functie van deze sporen is echter beperkt: ze kunnen zich alleen vestigen als ze landen op verse wondvlakken van bomen. Honingzwammen verspreiden zich vooral van boom tot boom door de grond in de vorm van zwarte, schoenveterachtige structuren: de rhizomorfen (vandaar de Engelse naam ‘shoestring fungus’, schoenveterschimmel).

Tekst: en foto's: Aad Termorshuizen, Nederlandse Mycologische Vereniging