Natuurjournaal 9 februari 2025

De zwanenmossel komt overal in Nederland voor en leeft in zoet water. De zwanenmossel beschermt zichzelf effectief tegen vijanden, hij kan zijn kleppen sluiten met twee sterke spieren en zit dan potdicht. Hij leeft grotendeels ingegraven in de bodem, waar hij water naar binnen zuigt en de eetbare deeltjes eruit filtert. Per dag kan een zwanenmossel tot wel vijftig liter water filteren! De zwanenmossel is gevoelig voor waterverontreiniging. Wanneer er veel zwanenmossels doodgaan, kan dat dus betekenen dat het water vervuild is. Andersom is het een goed teken als er veel zwanenmossels in een gebied leven.

De wilde zwaan is een wintergast in Nederland. Hij is een stuk ranker en lichter dan de knobbelzwaan. Ook heeft hij een grote, driehoekige gele plek op zijn snavel. Wilde zwanen hoor je al van ver aankomen. De Fransen noemen ze ook wel ‘zingende zwanen’ vanwege de harde, trompetachtige geluiden die ze tijdens het vliegen maken. In februari houden ze het voor gezien en keren ze, voorzien van de nodige vetreserves voor onderweg, weer huiswaarts. Ze vliegen dan terug naar afgelegen gebieden in Scandinavië en het noorden van Rusland om te broeden. 

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: T. Geertsma, Waarneming.nl; Luc Hoogenstein, Saxifraga