Wereld Natuur Fonds lanceert rapport over migratieroutes van Arctische walvissen

Het rapport benadrukt de dringende noodzaak voor internationale samenwerking én individuele bijdragen om deze unieke diersoorten te beschermen. Gert Polet, specialist Arctische regio bij WWF-NL: "Het Arctic Blue Corridors-rapport, dat WWF heeft gepubliceerd, is een mijlpaal voor een goed beheer van het Noordpoolgebied, dat vier keer sneller opwarmt dan de rest van de planeet, waardoor unieke diersoorten, met name de narwal, beluga en Groenlandse walvis, in het gedrang komen. Niet eerder is alle kennis rond migratieroutes van Arctische walvissoorten en economische ontwikkelingen in het gebied zo uitgebreid in kaart gebracht. WWF zet zich in om in 2030 ten minste dertig procent van het Noordpoolgebied beschermd te hebben. Goed beschermde, verbindende blauwe corridors in de overige zeventig procent moeten een veilige doorgang bieden voor deze unieke diersoorten." 

Arctische walvissen onder druk  

Het Arctisch gebied warmt vier keer sneller op dan de rest van de wereld, wat leidt tot drastische veranderingen in het zee-ijs, waar walvissen als de narwal en beluga afhankelijk van zijn voor voedsel en bescherming. Deze walvissen volgen eeuwenoude migratieroutes langs de randen van het zee-ijs, waar ze in de zomer hun voedsel vinden in afgelegen gebieden. Nu het zee-ijs sneller smelt, verschuiven hele ecosystemen steeds verder noordwaarts. Hierdoor verliezen walvissen niet alleen hun toegang tot voedsel, maar worden ze ook blootgesteld aan toenemende scheepvaart, wat het risico op aanvaringen en verstoring door onderwatergeluid verhoogt. 

"De blauwe corridors die deze walvissen gebruiken voor hun jaarlijkse migratie zijn essentieel voor hun overleving", zegt Dr. Melanie Lancaster, senior specialist Arctische soorten bij WWF. "Nu we deze migratieroutes in kaart hebben gebracht, zien we duidelijk de bedreigingen waar ze mee te maken hebben. Het is noodzakelijk dat we snel actie ondernemen om walvissen te beschermen tegen scheepsbotsingen en de impact van geluidsoverlast onder water."

WWF speelt een sleutelrol 

WWF-NL werkt actief samen met internationale partijen om de bescherming van Arctische walvissen te bevorderen, en zet zich specifiek in voor het aanpassen van scheepvaartroutes om walvissen te beschermen. Naast het streven om dertig procent van het Noordpoolgebied tegen 2030 beschermd te hebben, is WWF-NL ook betrokken bij gesprekken met Nederlandse scheepvaartbedrijven en internationale conventies. Deze samenwerking richt zich op het verminderen van de impact van scheepvaart in de blauwe corridors door scheepsroutes te verleggen en de snelheid van schepen te beperken in gevoelige gebieden.

We hebben iets goed te maken  

Walvissen hebben in het verleden zwaar geleden onder de intensieve jacht, maar ook vandaag de dag hebben menselijke activiteiten een enorme impact op hun leefomgeving. De groei van scheepvaart, olie- en gaswinning, en vervuiling brengt de toekomst van deze bijzondere dieren in gevaar. Ook in Nederland heeft de manier van leven, met onze energiebehoefte uit fossiele brandstoffen, negatieve impact in het Noordpoolgebied. Walvissen zijn afhankelijk van het zee-ijs en door de gevolgen van klimaatverandering en de smelting van het zee-ijs, is dat er steeds minder. 

De walvissen zullen niet snel uitsterven, maar hun overleving hangt af van hun toegang tot voedsel langs de ijsranden, vooral in de zomermaanden wanneer ze naar de verre noordelijke gebieden migreren. "We hebben nog steeds de kans om deze soorten te beschermen, maar dat kan alleen als iedereen zijn steentje bijdraagt", aldus Polet. "Dat betekent niet alleen actie van overheden en bedrijven, maar ook individuele inspanningen om onze ecologische voetafdruk te verkleinen."

Internationale samenwerking en lokale actie nodig 

Naast de oproep aan overheden om strengere regels in te voeren voor de scheepvaart in Arctische wateren, vraagt WWF-NL ook de Nederlandse scheepvaartsector om hun verantwoordelijkheid te nemen. Door vaarroutes te verleggen, snelheidsbeperkingen in te voeren en te investeren in stillere technologieën, kunnen schepen de impact op de migratieroutes van walvissen aanzienlijk verminderen. WWF-NL pleit voor het integreren van de blauwe corridors in nationale en internationale scheepvaartplannen en roept beleidsmakers op om samen te werken met de Internationale Martieme Organisatie en de Arctische Raad. Op lokaal niveau dragen energie-efficiënte maatregelen, zoals het verminderen van onnodige energieconsumptie, ook bij aan de strijd tegen klimaatverandering. 

Interactieve tools en aanbevelingen 

Het rapport bevat niet alleen uitgebreide analyses van de bedreigde migratieroutes, maar wordt ook ondersteund door een interactieve website. Deze tool stelt beleidsmakers, bedrijven en het publiek in staat om zelf de invloed van scheepvaart en andere economische activiteiten op walvissen in kaart te brengen. Het platform biedt ook duidelijke aanbevelingen voor betere regelgeving en beschermingsmaatregelen, vooral met betrekking tot de snelgroeiende scheepvaart in het Arctisch gebied.

Tekst: Wereld Natuur Fonds
Foto's: WWF