Natuurjournaal 18 april 2024

Heb jij er al één gezien? Eén zwaluw maakt nog geen zomer, zeggen ze. Maar wel lente, want deze maand zijn er steeds meer te zien. Als eerste de boerenzwaluw, ook de algemeenste soort. Begin april kwamen de eerste aan en inmiddels zijn er al aardig wat van terug. Opletten dus, als je buiten bent! De allereerste huiszwaluwen — in vlucht zie je de grote, witte stuit — en oeverzwaluwen — vaalbruin, minder gevorkte staart — zijn al gezien, maar van deze soorten komt de trek wat langzamer op gang. De vierde zwaluw is juist wel nu in Nederland, de superzeldzame roodstuitzwaluw. Hij lijkt op een boerenzwaluw, maar dan met een rode stuit. Tijdens de trek vliegen ze soms hun broedgebieden in Zuid-Europa voorbij, jaarlijks worden er in Nederland enkele tientallen gezien, vooral vanaf trekposten.

Tussen de buien door maken bijen, hommels en zweefvliegen gebruik van de zonnige momenten. Het moment om een half uurtje eropuit te trekken voor de Bijentelling! Niet al het wolligs is een hommel, in het bijengidsje (pdf, 5,2 MB) zie je dat er ook harige bijtjes — het schattige vosje bijvoorbeeld — en zweefvliegen zijn. Nog wolliger zijn de wolzwevers, maar dat zijn dan weer vliegen die verwant zijn aan zweefvliegen. De gewone wolzwever vliegt het meeste in april en kun je nu dus ook tegenkomen. Ze zijn vrij algemeen maar wel alleen in de zuidelijke helft van Nederland. Als een kolibrie hangen ze in de lucht voor een bloem en gebruiken ze hun superlange tong om de nectar te eten. Indrukwekkend! Vlijtig een nest maken zoals hommels, metselbijen en zandbijen doen ze niet. Met een goed uitgekiende worp gooien vrouwelijke gewone wolzwevers hun ei in het tunneltje van een zandbijnest. De wolzweverlarve eet eerst de stuifmeelvoorraad van de zandbij op en daarna de zandbijlarve zelf.

Tekst: Nienke Lameris, Nature Today 
Foto's: Bram ter Keurs, Waarneming.nl; Richard Bartz