Natuurjournaal 22 oktober 2023

De bronst van het edelhert loopt op zijn einde, maar het stokje is al overgenomen door het damhert. Die beginnen een paar weken later met burlen, vanaf half oktober tot begin november. Met luid geburl de hindes imponeren doen ze allebei, en rollen in een zelfgemaakte modderpoel besprekenkeld met urine en sperma ook. Bij edelherten wordt de strijd uiteindelijk beslist met een krachtmeting. Terwijl ze naast elkaar lopen kijken ze wie het grootst is. Wil de ander niet opgeven, dan kruisen ze de geweien. Bij het damhert is de rangorde al eerder bepaald met schijngevechten – en soms om ’t echie – die voor de winnaar de beste bronstplaats hebben opgeleverd. 

Terwijl bovengronds de herten vechten, wordt onder de grond het vliegend hert geboren. De grootste kever van Europa – mannen worden met gewei acht centimeter lang – is in Nederland op nog maar een paar plekken te vinden. De larven hebben namelijk een specifiek dieet: ze eten boomstronken – vooral eiken – die zijn aangetast door witrotschimmels. Oude, kwijnende eiken dus. Om zich tot zo’n grote kever te ontwikkelen duurt ook nog eens lang: vier tot acht jaar eet de larve van het rottende hout. Hoe meer en beter het eten, hoe groter hij als kever wordt. Nu, in de herfst, verpoppen de volledig ontwikkelde larven zich een laatste keer. Ze scheiden een stof af die de aarde om hen heen vastlijmt als een cocon, die zo groot is als een kippenei. In een pop die er al uitziet als een kever – met de geweiachtige kaken bij de mannen – verandert de larve binnen twee tot vier weken in een kever. Daar breken de pasgeboren kevers nu uit, maar ze blijven nog tot het voorjaar in hun cocon van aarde.

Tekst: Nienke Lameris, Nature Today
Foto’s: Bart Vastenhouw, Saxifraga; Al Vrezex, Saxifraga