Hoge concentratie graspollen zorgde voor veel gezondheidsklachten; bijvoetseizoen van start

De teller van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) stond begin juli al op ruim 5100 graspollen die geteld zijn dit jaar. Sinds het jaar 2000 werden niet meer zoveel graspollen aangetroffen. Bij het Elkerliek Ziekenhuis werden tot vorige week ruim 3400 graspollen geteld. Dat jaartotaal staat tot nu toe op de derde plek van hoogste jaren sinds 2000. Door de verdergaande verstedelijking rondom beide ziekenhuizen was er juist sprake van een dalende trend in het aantal getelde graspollen. De graspollenconcentratie kon zo hoog oplopen doordat de eerste maanden van dit jaar zeer nat en warm waren, waardoor de grassen goed groeiden. Vanaf het moment dat de grassen in bloei kwamen, viel er wekenlang geen druppel regen. De ideale omstandigheden voor graspollen! Opvallend aan dit jaar was dat de graspollenconcentratie lang hoog bleef. Normaal is het aantal dagen met een graspollenconcentratie boven de 80 pollen tussen de 2 en 15 dagen. Dit jaar kwam de pollenconcentratie 21 dagen boven de 80 bij het LUMC en 17 dagen bij het Elkerliek ziekenhuis. Beide het hoogste aantal ooit.

Veel recepten voor hooikoortsmedicijnen

Mensen die gevoelig zijn voor graspollen hebben het effect van de hoge concentraties gemerkt. Ook mensen die normaal gesproken geen allergische klachten van graspollen hebben, kunnen dit jaar klachten ervaren hebben. Uit de gegevens van Service Apotheek blijkt dat huisartsen meer recepten voor hooikoortsmedicijnen hebben uitgeschreven dan voorgaande jaren. Het aantal recepten voor Fluticason, een neusspray die wordt voorgeschreven bij zwaardere klachten, lag gedurende de maanden mei en juni 21 procent hoger dan in 2021 en 12 procent hoger dan vorig jaar. Het aantal voorschriften voor Desloratadine, een tablet voor mensen met mildere klachten, lag 14 procent hoger dan in 2021 en 18 procent hoger dan vorig jaar.

In de grafiek hieronder is goed te zien dat het verloop van het aantal hooikoortsmedicijnen dat per week op recept is uitgeschreven en uitgegeven door Service Apotheek precies overeenkomt met het verloop van het getelde aantal graspollen door het LUMC en het Elkerliek Ziekenhuis.

Bijvoetpollenseizoen

De graspollenconcentratie is inmiddels over het hoogtepunt heen en nadert het einde. Dit betekent niet dat het hooikoortsseizoen voorbij is. Er zullen nog steeds graspollen in de lucht aanwezig zijn en momenteel komen ook de eerste bijvoetplanten in bloei. Op basis van de berekening met de Pollenplanner van Wageningen University verwachten we dat de piekperiode van het bijvoetpollenseizoen tussen 20 juli en 4 augustus zal liggen. Bijvoet bloeit korter dan graspollen en minder mensen zijn gevoelig voor bijvoetpollen.

Hooikoorts en klimaatverandering

De analyses zijn uitgevoerd in het kader van het KAPPA-onderzoek waarin een breed consortium van organisaties onderzoek doet naar de invloed van klimaatverandering op hooikoorts. Het onderzoek wordt gefinancierd door ZonMw. 

Tekst: Arnold van Vliet, Wageningen University & Research, Letty de Weger, LUMC, Mieke Koenders, Elkerliek Ziekenhuis, Petra Hoogland en Nicole van Zuijlen, Service Apotheek.
Anderen betrokken bij het KAPPA-onderzoek: Marise Kasteleyn, LUMC; Bob Mulder en Wichertje Bron, Wageningen University & Research; Sjoerd van Ratingen, Danny Houthuijs, Lisbeth Hall en Joost Wesseling, RIVM; Ellen-Wien Augustijn, Rosa Aquilar, Raul Zurita-Milla, Faculty of Geo-Information Science and Earth Observation, University of Twente; Anna van Leeuwen, GGD Rotterdam-Rijnmond; Wendy Batenburg, Henry Kuppen, Terra Nostra
Foto’s: Arnold van Vliet
Figuren: Service Apotheek; LUMC; Elkerliek Ziekenhuis