Drastische daling wildlifecriminaliteit in Zimbabwe

Toch is het een trieste herinnering die nog steeds leeft bij de rangers die het hebben meegemaakt. 

Het leek een normale zaterdagochtend in het midden van het regenseizoen van 2013. Een anti-stroperij-eenheid van het Hwange National Park deed een routinepatrouille in het zuidelijke gedeelte van het reservaat, bekend als het Makona-gebied. 

Plots liet Katenda Tshuma (42), een ervaren ranger die veel wist van de bush, de chauffeur stilhouden. Hij had een overweldigende verrottingsgeur geroken. Hij zag veren en uitwerpselen van gieren op de grond – een teken dat er een karkas in de buurt lag. Net als in andere natuurgebieden zijn aasvogels in het park een teken van de dood. Na tien minuten zoeken vond Tshuma het rottende lijk van een olifantenstier. 

De volgende ochtend leidde uitgebreide surveillance vanaf de grond en in de lucht rond slecht bereikbare gebieden van het park tot nog meer slecht nieuws. "In het uitgebreide zoekgebied vonden we meer dan twintig karkassen. Het was een van de zwaarste dagen uit mijn carrière,” vertelt Tshuma. 

De Zimbabwe Parks en Wildlife Management Authority (ZimParks) deed onderzoek naar de lichamen en ontdekte dat de olifanten door cyanidevergiftiging om het leven waren gekomen. Deze afschuwelijke misdaad kwam groot in het nieuws. Naar schatting zijn destijds meer dan driehonderd olifanten om het leven gekomen. Vermoedelijk was het het werk van goed georganiseerde stropersorganisaties. 

Betere aanpak van stroperij in Hwange National Park

De ramp was een wake-upcall voor Tshuma en de andere dappere rangers die Hwange National Park beschermen. Hun missie om olifanten te beschermen was belangrijker dan ze ooit hadden gedacht. 

"Na deze verschrikkelijke ramp zijn we niet minder gedreven om deze kalme reuzen te beschermen,” zegt Tshuma. "Sterker nog, het heeft ons alleen maar gemotiveerd om de wilde dieren in ons thuisland beter te beschermen. We zetten alles op alles om te zorgen dat er nooit meer zoiets als in 2013 gebeurt.” 

Het Makona-rangerstation: de volgende stap om wilde dieren te beschermen

Tien jaar na de cyanidevergiftiging in 2013 geven de cijfers van ZimParks aan dat de stroperij in Hwange National Park sterk is gedaald. Dit komt door betere wetshandhaving en vraaggestuurde steun aan ZimParks van partners zoals IFAW. De afgelopen twee jaar is er zelfs geen enkel geval van stroperij geweest in delen van Hwange waar IFAW actief is. 

Daarom willen we het welzijn van de rangers verbeteren door de voorzieningen op hun basis te verbeteren. Ook hebben we gezorgd voor meer patrouillevoertuigen en hebben we het oude wagenpark opgeknapt, zodat de rangers sneller op pad kunnen. Ook blijven we de rangers voorzien van trainingen en kampeermateriaal en andere middelen die ze in het veld nodig hebben. 

We streven ernaar om het Makona-gebied, waar het afgrijselijke stroperij-incident in 2013 plaatsvond, te transformeren van vrijhaven voor stropers tot veilige haven voor wilde dieren. Hiertoe is een groot nieuw rangerstation opgezet. Het station is een belangrijk speerpunt van de huidige samenwerkingsovereenkomst tussen IFAW en ZimParks. Hier kunnen 24 rangers met hun gezin worden gehuisvest.

Tshuma is een van de rangers die in het nieuwe station zullen gaan wonen. „We zijn heel blij met deze investering van IFAW,” zegt hij. "Met dit nieuwe station staan we nog sterker tegen stropers en kunnen we de wilde dieren in het Makona-gebied van het gigantische park beter beschermen.” 

Het station bestaat uit kantoren, een operationeel centrum, een recreatiecentrum en twaalf appartementen. Het is voorzien van zonne-energie en schoon en veilig drinkwater. 

Het nieuwe rangerstation ligt op ongeveer vijftien kilometer afstand van de Tsholotshlo-gemeenschap. Het zal een belangrijke rol spelen in het voorkomen van conflicten tussen mensen en wilde dieren. Bovendien is het een belangrijk onderdeel van Room to Roam – een initiatief van IFAW om wilde dieren, met name Afrikaanse olifanten, een vrije doorgang te bieden in hun natuurlijke verspreidingsgebied en te zorgen dat mensen en dieren veilig en gezond naast elkaar kunnen bestaan.

Tekst: IFAW
Foto's: Rudi van Aarde (leadfoto: een familie Afrikaanse olifanten loopt langs de oevers van een drinkplaats in Hwange National Park, Zimbabwe); Stacey Hedman / IFAW