Ruim 150 voetbalvelden Brabantse bodem voor eeuwig nieuwe natuur

Met deze rewilding werkt ARK, samen met het Groen Ontwikkelfonds Brabant, aan meer en veerkrachtiger natuur op Brabantse bodem.

Applaus en felicitaties bij de formele ondertekening: “De provincie beoogt elk jaar Brabant-breed op vele plekken natuur te realiseren. Dit gaat vaak mondjesmaat. Dat wij hier nu in één keer ruim honderd hectare – dat zijn honderdvijftig voetbalvelden – omvormen in permanente natuur is echt uitzonderlijk,” vertelt Ger van den Oetelaar van ARK Rewilding Nederland. Hij benadrukt dat dit geen verdienste van ARK alleen is. “Het omzetten van landbouwgrond in natuur kán niet zonder medewerking van bijvoorbeeld gemeenten, grondeigenaren en vrijwilligers die op allerlei manieren meehelpen. We zijn al deze mensen dan ook erkentelijk voor hun medewerking.”

De waarde van Het Groene Woud

Tussen Tilburg, Eindhoven en 's-Hertogenbosch ligt Nationaal Landschap Het Groene Woud. Het Groene Woud bestaat uit heiden, moerassen, vennen en bovenal bijzondere, natte bossen op leemgrond. Deze zogenoemde leembossen zijn in Nederland  zeldzaam en zeer waardevol dankzij hun  rijke planten- en dierenleven. De natuurkern van Het Groene Woud is ongeveer 7.500 hectare groot. ARK is al enkele jaren actief in Het Groene Woud. Samen met Brabants Landschap brachten we hier in 2017 het edelhert terug na ruim anderhalve eeuw afwezigheid.

Verbinden van natuurgebieden

ARK werkt onder de noemer Brabants Goud in Het Groene Woud aan het realiseren van het Natuurnetwerk Brabant. Veel van het oorspronkelijke Groene Woud is in de loop der eeuwen ontgonnen, in cultuurlandschap omgezet en aan de groei van dorpen, wegen en landbouwgebieden ten prooi gevallen. De laatste decennia is het besef van de waarde van deze natuur sterk gegroeid en onderstreepte het predikaat 'Nationaal Landschap' ook het bijzondere karakter van de streek. De natuurgebieden zijn natuurlijk op zichzelf al waardevol als leefgebied voor wilde planten en dieren. Maar ze zijn ook voor de streek van belang in het tegengaan van negatieve effecten van klimaatverandering, zoals bijvoorbeeld droogte of juist heel veel regen. 

Kwalitatieve verplichting

De 101 hectare die nu voor eeuwig weer natuur worden, bestaat uit voormalige landbouwgrond die ARK in de afgelopen jaren in Het Groene Woud verwierf. De percelen liggen verspreid over De Geelders, het Beerzegebied en het Dommeldal en zijn nu eigendom van ARK. De financiering van de grondaankopen werd mede mogelijk gemaakt dankzij subsidies van het Groen Ontwikkelfonds Brabant. Deze organisatie werkt sinds 2014, net zoals ARK, aan een robuust en aaneengesloten Natuurnetwerk Brabant. “Voorwaarde om in aanmerking te komen voor subsidie is dat we bij de notaris vastleggen dat onze verworven gronden natuur worden én natuur blijven, voor altijd,” aldus Van den Oetelaar. “Ook als we de gronden op termijn overdragen aan landschapsorganisaties of andere natuurbeheerders.” De ondertekende kwalitatieve verplichting is het bewijs dat daar niet meer van kan worden afgeweken. De gemeenten waarin de gebieden liggen, zullen de omzetting van de gronden van landbouw naar natuur eveneens in hun bestemmingsplannen vastleggen.

Rewilding levert natuur op die tegen een stootje kan

ARK-directeur Jos Rademakers: “Met deze kwalitatieve verplichting geven we ruim baan aan ‘de natuur haar gang laten gaan’. De bestemming ‘natuur’ is permanent, maar de natuur zelf blijft zich steeds aanpassen aan omstandigheden. En dat moet ook, al liggen er stevige uitdagingen, zoals de klimaatverandering en de stikstofuitstoot. Die hebben de natuur kwetsbaar gemaakt. Wij proberen met onze projecten en inrichtingsmaatregelen de natuur weerbaar te maken. We noemen dat ‘rewilding’: we kijken wat nodig is om de natuur haar natuurlijke veerkracht terug te geven. Dat is niet alleen hard nodig voor de natuur zelf, maar levert voor mensen ook veel op: de natuur legt CO₂ en water vast. En dat is hard nodig nu Nederland steeds langere periodes van droogte kent en buien heviger worden.”

Meer informatie

• De 101 hectare aan landbouwgronden zijn verworven onder de vlag van Brabants Goud in Het Groene Woud, het ARK-project dat zich richt op de realisatie van het Natuurnetwerk Brabant. Op de hoogte blijven van de verrichtingen van ARK in Het Groene Woud? Meld u dan aan voor de maandelijkse ARK-nieuwsbrief 'Brabants Goud' door een mail te sturen aan info@ark.eu onder vermelding van ‘Aanmelden nieuwsbrief Brabants Goud'

Tekst: ARK Natuurontwikkeling
Beeld: Lars Soerink, ARK Natuurontwikkeling (leadfoto: leembossen in De Geelders); Jeroen Helmer, ARK Natuurontwikkeling; Kars Veling