Hoe help je wilde bestuivers? Het bijenboekje en de routekaart

Daarnaast is vanaf nu een routekaart beschikbaar die samenwerkingsverbanden voor bijen, oftewel bijenlandschappen, op weg helpt.

In de Groene Cirkel Bijenlandschap en Kennisimpuls Bestuivers werken verschillende partijen samen aan het terugdringen van de achteruitgang van de wilde bestuivers. Dit kan het beste door meer foerageer- en nestgelegenheid te bieden, wat het landschap aantrekkelijker maakt voor wilde bijen. Om dit te realiseren en de wilde bij een goede toekomst te geven, werken wetenschap, overheden, bedrijfsleven, gebiedsbeheerders en maatschappelijke organisaties samen met boeren, imkers en burgers. Deze samenwerking op landschapsschaal wordt wel aangeduid met de term ‘bijenlandschap’ en moet resulteren in een regionaal netwerk van bloemrijke tuinen, erven, parken, bermen, bedrijventerreinen, en recreatie- en natuurgebieden met nestelplekken voor bestuivers.

Adviezen op maat verzameld

Sinds 2014 geeft de Helpdesk Groene Cirkels al adviezen op maat in de provincie Zuid-Holland. In 2017 is hier de landelijke Helpdesk Kennisimpuls Bestuivers aan toegevoegd. Gezamenlijk hebben zij al tachtig adviezen uitgebracht, onder andere aan een ecologisch hovenier, agrariër, waterschap, installatiebedrijf, bioscoopeigenaar, bollenpolder, natuurspeeltuin en vele andere partijen. Het nieuwe boekje 'Helpdesk Bijenlandschap' geeft een weerslag van deze adviezen. Het boekje is hier te downloaden (pdf; 2,5 MB).

Routekaart Bijenlandschappen

Een bijenlandschap is niet alleen een geschikt landschap voor bestuivende insecten, maar ook de benaming van een divers netwerk van partijen dat daaraan werkt. De Groene Cirkel Bijenlandschap liet zien dat samenwerking in een Bijenlandschap echt een verschil kan maken voor bestuivers: na acht jaar bijenlandschap is de dalende trend van bestuivende insecten in het gebied op de monitoringslocaties omgebogen naar een positieve.

Inmiddels zijn er veel meer ‘Bijenlandschappen’. Een aantal beginnende initiatieven zijn vier jaar gevolgd door de Kennisimpuls Bestuivers om te leren over succesfactoren en aandachtspunten voor een effectief bijenlandschap. Deze hebben we vastgelegd in de Routekaart Bijenlandschap.

De routekaart geeft beginnende netwerken houvast bij hun ontwikkeling: wat zijn belangrijke zaken om aan te denken bij het opstarten van een netwerk? Netwerken die al langer actief zijn kunnen zichzelf evalueren aan de hand van de routekaart: hoe ontwikkelt het netwerk zich en waar kunnen ze misschien extra energie op zetten om meer impact te hebben?

Netwerkdag Bijenlandschappen

Vandaag worden zowel het boekje Helpdesk Bijenlandschap als de Routekaart gepresenteerd op de landelijke bijeenkomst Bijenlandschappen te Culemborg, georganiseerd vanuit de Nationale Bijenstrategie. Wilt u in contact komen met het netwerk van Bijenlandschappen? Laat dit ons weten of neem contact op met Nicky Kruizinga via nationalebijenstrategie@minlnv.nl.

Tekst: Fabrice Ottburg en Sabine van Rooij, Wageningen University & Research
Foto's: Fabrice Ottburg (leadfoto: het eerste bijenlandschap in Zuid-Holland is gerealiseerd rondom de hooischuur op het Heineken terrein in Zoeterwoude); Dennis Lammertsma; hulpvoorbestuivers.nl