Innovaties bieden kansen voor ecologisch bermbeheer

De kennisdag werd gehouden bij Aannemersbedrijf Van der Weerd Grafhorst. Meer dan honderd geïnteresseerden, van aannemers, loonbedrijven, gemeenten, waterschappen en andere organisaties waren aanwezig in de prachtige zaal van ‘De Herberg’ in Grafhorst. De bijeenkomst werd geopend door Jaap Peelen van de aannemer, die een korte impressie gaf over het bedrijf en de werkzaamheden. Hij liet al zien dat er in de aannemerij erg veel aan innovaties wordt gedaan. Behalve nieuwe machines zijn er ook steeds meer mogelijkheden in de sfeer van digitalisering en GIS-toepassingen. De dagvoorzitter, Manon Wieringa, ging in op kleurkeur en de huidige stand van zaken. Er is erg veel belangstelling voor dit keurmerk en er zijn al meer dan 1200 mensen opgeleid. Inmiddels zijn al ruim 35 bedrijven en vestigingen gecertificeerd en zeer regelmatig worden opdrachten onder kleurkeur aanbesteed.

Albert Vliegenthart benadrukte dat het van groot belang is dat opdrachtgevers, die met of volgens kleurkeur willen gaan werken, moeten weten wat dit inhoudt. Bij aanbestedingen onder kleurkeur dient een beheerplan te worden opgesteld dat een samenwerking is tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Ook bij de opdrachtgever ligt er dus nadrukkelijk een taak. Anthonie Stip gaf aan dat we zien dat ook bij de producenten van (maai)machines duidelijk wordt dat ecologisch beheer de toekomst heeft. Er worden steeds meer ‘ecovriendelijke’ machines ontwikkeld. Kleurkeur heeft daarvoor methoden beschreven waarmee wordt bepaald wat de impact is van die nieuwe machine op de insecten en de plantengroei. Er zal een eenduidige en onafhankelijke test moeten komen voor nieuw ontwikkelde maaimachines. Ook ging hij, met een rekenvoorbeeld, in op de effecten die verschillende maaimachines hebben op de fauna. Belangrijke conclusie hieruit was dat, welke methode ook wordt gebruikt, het laten staan van delen, dus het gefaseerd werken, essentieel is voor voldoende overleving van insecten.

In drie korte pitches werden vervolgens drie innovaties voor het voetlicht gebracht, die later in het veld zijn gedemonstreerd. De MowHawk is een camera die op de maaimachine wordt geplaatst en die allerlei zaken, door beeldherkenningssoftware, kan onderscheiden. Dat gaat bijvoorbeeld om zwerfvuil, maar ook om bepaalde plantensoorten zoals Japanse duizendknoop en andere invasieve exoten. Zodra deze worden gedetecteerd, wordt dat direct gemeld aan de machinist en digitaal opgeslagen. Na de ontwikkelfase wordt nu in de praktijk de ontwikkeling getest en verbeterd. De Ecochopper is een maai-zuigcombinatie, die in één werkgang maait en ruimt. Dat bestaat natuurlijk al heel lang met een klepelmaaier en de voordelen zijn legio. Door één werkgang in plaats van twee of drie is er veel milieuwinst en bovendien is het goed voor de verkeersveiligheid en voor de bodem van de berm. Door het klepelen is er echter een grote sterfte onder de dieren. Deze Ecochopper is een schijvenmaaier, waarbij het maaisel wordt afgesneden en dan naar achteren wordt gewerkt en waar het wordt verhakseld en opgezogen. Het gebruik van een schijvenmaaier geeft veel meer overleving van insecten en bovendien wordt er niet dichtbij de bodem gezogen, zodat veel zaden en overlevende insecten achterblijven. De Bolexmaaiers zijn door relatief kleine aanpassingen minder schadelijk voor de fauna. Het zijn schijvenmaaiers waarbij veel meer ruimte wordt gelaten onder de messen zodat veel meer dieren overleven.

Met dank aan: Alamo Group the Netherlands, Wim van Breda BV, Datacadabra, Handelsonderneming Bolex en zeker ook Aannemer Van der Weerd Grafhorst, die op vele manieren heeft geholpen deze kennismiddag tot een groot succes te maken.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting