Vijf tips om van elke tuin een mereltuin te maken

De merel zit in bijna elke tuin en op bijna elk balkon. "Piet, piet, piet!" roept ie als u er rondloopt. Niet voor niets is hij één van de meeste populaire vogels. Maar er is wat geks aan de hand: vanaf 2016 is één derde van alle merels verdwenen, terwijl er niet meer predatoren zijn gekomen. Het usutuvirus heeft er vast mee te maken, maar dat verklaart niet alles.

Daarom is 2022 het is het Jaar van de Merel: we zoeken uit waar de merels last van hebben en wat we eraan kunnen doen. Helpt u mee?

Wilt u merels tellen?

U kunt de merel indirect helpen, door op 28, 29 of 30 januari een half uurtje de vogels in uw tuin of op uw balkon te tellen tijdens de Nationale Tuinvogeltelling. In de natuurgebieden worden vogels geteld door vrijwilligers van Sovon, maar in tuinen is dat natuurlijk lastig. Ze kunnen moeilijk bij u over de heg stappen. Fijn dus als u uw merel en alle andere tuinvogels zelf telt. Zo brengen we de situatie jaar na jaar goed in kaart.

Ook nog supergezellig om te doen, veilig in eigen tuin, maar tegelijk met half Nederland. Laat u ons en iedereen via Twitter weten hoe het bij u in de tuin is? Gebruik de hashtag #tuinvogeltelling.

Een mereltuin maken

U kunt op vijf manieren uw tuinmerel helpen, of in elk geval het leven gemakkelijker maken. Zo kunt u (natuurlijk) voedsel en veilige plekken om te rusten of te broeden bieden. Maakt u ook een echte mereltuin? Tip 2, 3 en 4 zijn ook prima uitvoerbaar op het balkon.

1. Grasveldje

Merels zijn gek op wormen en die vinden ze in uw gazon. In een echte mereltuin mag een klein grasveldje daarom niet ontbreken. Al zaait u maar een paar vierkante meter graszaad in, dan zijn ze al blij en is het territorium naar hun gevoel compleet. Houd het 's zomers lekker nat met regen- of badwater, dan zijn de pieren makkelijker te pakken.

2. Klimplanten

Een klassieke nestelplek voor merels is een lekker dichte klimop. De bladeren bieden bescherming tegen katten en andere rovers en de late bessen zijn welkom voedsel voor de ouders. Ook andere klimplanten zoals klimhortensia, klimroos, hop of wilde kamperfoelie weet de merel te waarderen.

3. Appels

Merels en andere lijsterachtigen houden van fruit en zijn best bereid er ruzie om te maken. Leg een paar halve appels of peren voor ze op de grond in de tuin en strooi er wat rozijntjes bij. Vechten ze elkaar nou de tuin uit? Maak dan een paar van dit soort voerplekken met flink wat ruimte ertussen.

4. Struiken met bessen

Struiken met bessen, zoals de lijsterbes of vuurdoorn, zijn niet alleen voor de merel, maar eigenlijk voor alle tuinvogels een must. Ze hebben alles: bloemen (met insecten) in het voorjaar, bessen in het najaar en het hele jaar door dichte (stekelige) plekken om te rusten of een nestje te bouwen.

5. Rommelhoekjes met bladeren

Ruim de tuin niet spic en span op, maar laat her en der in een paar rommelhoekjes wat bladeren en takken liggen. Of maak een composthoop. Kleine diertjes leven onder de bladeren en tussen de takken en dat maakt het voor de merel makkelijker om voedsel te vinden. 

Wonen er wel merels in de buurt?

Ziet u nooit merels en bent u benieuwd of ze eigenlijk wel bij u in de buurt wonen? Anders bent u maar in de weer met die mereltuin en is het misschien voor niets. U komt erachter als u naar mijnvogeltuin.nl gaat en daar de postcode-vogelcheck doet. U ontdekt dan ook welke vogels nog meer vlakbij uw huis leven en wat u voor hén kunt doen. 

Tekst: Jeanet van Zoelen, Vogelbescherming Nederland
Foto's: Bart Vastenhouw, Saxifraga; Mark Zekhuis