Gelderland werkt aan natuurlijk en divers bos

Bos is van belang voor biodiversiteit, recreatie en om koolstofdioxide (CO2) op te slaan. In het Klimaatakkoord hebben Rijk en provincies afgesproken samen een Bossenstrategie (pdf: 14,1 MB) op te stellen. Die strategie hebben zij in november 2020 gepresenteerd. Doel van de Bossenstrategie: bos met al zijn functies goed doorgeven aan toekomstige generaties. De strategie richt zich op 2030, met een doorkijk naar volgende decennia. Hoe geeft Gelderland invulling aan de ambities? Dat beschrijven we in het Uitvoeringsprogramma Bomen en Bos (pdf: 1,6 MB).

Gemengd bos en dood hout

De vitaliteit van onze bossen staat onder druk door stikstofneerslag, verdroging en klimaatverandering. We werken aan het verminderen van stikstofdepositie, aan herstel van natuur en aan watermaatregelen. Dat doen we samen met bijvoorbeeld waterschappen en terreinbeheerders. Daarnaast willen we onze bossen diverser maken. Dat zorgt voor meer biodiversiteit en maakt het bos veerkrachtiger.

In de meeste bossen wordt natuur gecombineerd met recreatie en houtproductie. In sommige bossen ligt het accent sterk op natuur. Op de Veluwe willen we meer bos omvormen naar natuurbos: in dit beschermde Natura 2000-gebied past dat goed. Ook op andere plekken in Gelderland gaan we bos ‘natuurlijker’ maken. We geven loofboomsoorten meer ruimte; hierdoor wordt naaldbos gemengder en minder kwetsbaar in een veranderend klimaat. Bomen worden weer oud en ook dood hout mag er zijn. Kieren en holten, aftakelende stammen: dat pakt voor insecten, vogels en kleine zoogdieren uitstekend uit.

Eén miljoen bomen en 1700 hectare nieuw bos

Deze ambitie om het bos vitaler te maken is onze belangrijkste ambitie. Dat wil niet zeggen dat er geen ruimte is voor nieuwe bomen. In totaal denken we 1700 hectare nieuw bos en een miljoen bomen te kunnen planten.

De komende tijd gaan we in gesprek met terreinbeheerders: in welke bossen kunnen we de natuurwaarde verhogen? En waar kunnen we nieuw bos planten?

We gaan geen natuurpercelen inruilen voor bos, met uitzondering van graslanden waar het niet lukt om de beoogde natuurdoelstelling te halen – bijvoorbeeld op sterk bemeste of droge grond. Buiten het natuurnetwerk zoeken we locaties waar bos de grootste meerwaarde heeft: aan de rand van de stad als aantrekkelijk uitloopgebied, in gebieden waar vernatting landbouw onmogelijk maakt, of rond de Veluwe, waar extra bos stikstof afvangt en de recreatiedruk vermindert. We zoeken, kortom, slimme combinaties.

Klaar om aan de slag te gaan

Maar ook slimme combinaties kosten geld. Vooral grondaankoop is duur. In totaal stelt de provincie in tien jaar 78 miljoen euro beschikbaar. Dat geld gaan we breed inzetten: zo kijken we ook wat nodig is om onbeheersbare bosbranden in de toekomst te voorkomen, een risico dat door klimaatverandering groter wordt. Gemeenten, ondernemers en ontwerpers nodigen we uit om met plannen te komen voor bomen en groen in de bebouwde kom, en daarvoor staat nog een extra potje klaar: de Challenge Groene Icoonprojecten. We hebben zin om aan de slag te gaan. Samen kunnen we het groene en bomenrijke karakter van onze provincie, ook in de toekomst, behouden.

Draag een boompje bij

Provincie Gelderland werkt mee aan de campagne Nederland Plant Bomen van de EO en Staatsbosbeheer. Deze week staat Gelderland centraal in de campagne. Kijk eens op de website van de EO en draag ook een boompje bij aan een groener Gelderland.

Tekst: Marianne van der Veen, provincie Gelderland
Foto's: Jaap Kuper en IVN Gelderland